غيبت امام مهدي( از مهم‌ترين رُخدادهاي تاريخ شيعه است. تأثير اين رخداد بزرگ در روايات شيعي کاملاً مشهود است. گروهي از دانشمندان شيعه به انگيزه گردآوري اين‌گونه احاديث، غيبت‌نگاري را بنيان نهادند. جمعي بر اين باورند که عموم شيعيان، پيش از وقوع غيبت، از جريان آن، بي‌خبر بودند. بنا بر اين، نگارش‌هاي حديثي در اين موضوع، سال‌ها پس از آغاز غيبت صغرا شکل گرفت. برخي ديگر بر اين باورند که واقفيان، نخستين غيبت‌نگاران شيعي بوده‌اند. آنان، براي توجيه نافرماني خويش از پيشوايان پس از امام هفتم، قائل به غيبت آن حضرت شدند.
در اين نوشتار، براي پاسخ به گمانه‌هاي گفته شده، از تمام غيبت‌نگاران پنج قرن نخست هجري (با تفکيک مذاهب ايشان) ياد شده است. با بررسي‌اي تاريخي، در مي‌يابيم که نخستين غيبت‌نگاران، چه کساني بودند و بيشترين آثار در اين موضوع، در چه سده‌هايي و توسّط انديشمندان کدام مذهب، شکل گرفت
