آموزه هاي حديث عرض دين حضرت عبدالعظيم حسني (ع) - صفحه 159

هفت فرع از فروع دين كه از مهم ترين اعمال و عبادات اسلامى هستند اعتراف و اقرار مى كند و مى گويد: «و مى گويم: همانا فرايض واجب پس از ولايت، نماز، زكات، روزه، حج، جهاد، امر به معروف و نهى از منكر است».
نكته قابل توجه اين است كه با وجود اينكه عبدالعظيم قبلاً به امامت و ولايت اقرار و اعتراف كرده است، وقتى مى خواهد به نماز و زكات و ديگر اعمال واجب اشاره كند، تأكيد مى كند كه اهميت اين واجبات پس از ولايت و رتبه ولايت برتر از رتبه نماز و روزه و زكات است. از اين بيان از يك سو، تقدّم رتبه عقايد بر اعمال روشن مى شود و از سوى ديگر، اهميت ولايت معلوم مى گردد.
در احاديث متعددى، كه مرحوم شيخ حرّ عاملى برخى از آنها را نقل كرده است، آمده است كه اسلام بر پنج چيز استوار شده است كه عبارت اند از: نماز، زكات، حج، روزه و ولايت. و در ميان اين پنج عبادت، هيچ يك به اندازه ولايت اهميت ندارد و بيش از همه به ولايت تأكيد شده است. ۱ كلينى نيز نقل كرده است كه زراره از امام باقر عليه السلام سؤال مى كند كه از ميان پنج عبادت كدام مهم تر است. امام در جواب ولايت را مطرح مى كند و در مورد دليل افضل بودن ولايت مى فرمايد: چون امام مفتاح و راهنماى بقيه احكام است ۲ و بدون امام فرايض و احكام به درستى تبيين و اجرا نخواهد شد. شايد توجه به همين مطلب حضرت عبدالعظيم را واداشته كه ولايت را بر ديگر واجبات مقدم بدارد. دليل ديگر اين است كه فردى كه بر ولايت معتقد گشته قبلاً به توحيد و نبوت و معاد نيز اعتقاد يافته و در نتيجه وقتى گفته مى شود پس از ولايت به فروع دين اعتراف مى كنم، معنايش اين است كه پس از اصول دين، به فروع دين اقرار مى كنم.

1.ر.ك: وسائل الشيعه، ج ۱، ص ۷ ـ ۱۹.

2.ر.ك: كافى، ج ۲، ص ۱۸.

صفحه از 160