معارف فكري و اعتقادي در احاديث حضرت عبدالعظيم حسني (ع) - صفحه 170

خدا، جسم و صورت و عرض و جوهر نيست؛ بلكه او است كه اجسام را جسم آفريده و صورتها را صورتگرى فرموده است. خالق اعراض و جواهر و پروردگار و مالك همه چيز او است. ۱
امام رضا عليه السلام در نفى رؤيت خداوند و در تفسير آيه: «وجوه يومئذٍ ناضرة الى ربّها ناظرة»۲ ؛ «صورتهايى در آن روز شاداب اند و به پروردگارشان نگران»، فرمودند: يعنى از پاداش پروردگارشان نگران اند ۳ و نه از خود خدا؛ آن گونه كه عامّه پندارند.
عامّه، كه در اين زمينه ها دچار جمود فكرى و قشرى گرى هستند، علاوه بر حمل آيه هايى كه ظاهرشان نمى تواند مراد باشد و محظور جسمانيت و جهت داشتن را پيش مى آورد، در احاديث نبوى صلى الله عليه و آله گرفتار تحريف شده اند. حضرت عبدالعظيم حسنى عليه السلام در تحريف شناسى، روشنگرى ها دارد و از امام رضا عليه السلام مى پرسد: چه مى فرماييد درباره حديثى كه عامه نقل مى كنند «خداى تبارك و تعالى در هر شب جمعه به آسمان دنيا فرود مى آيد...!؟ امام رضا عليه السلام فرمود: نفرين خدا بر كسانى كه سخن او را جابه جا و تحريف مى كنند! به خدا قسم پيامبر صلى الله عليه و آله چنان نفرمود؛ بلكه فرمود: خداوند تبارك و تعالى در ثلث اخير هر شب و در شبهاى جمعه، از اوّل شب فرشته اى را به آسمان دنيا فرود مى فرستد و به او فرمان مى دهد كه ندا كند: آيا سؤال كننده اى هست كه به او عطا كنم؟ توبه كننده اى هست كه او را بيامرزم؟ استغفار كننده اى هست كه او را ببخشم؟
اى جوينده ضمير پيش بيا و اى طالب شرّ، كوتاه بيا! ۴

1.محمد بن على صدوق، الامالى، ص ۲۷۸، اعلمى، بيروت. شايد سخن متكلمان اسلامى كه گويند: نه مركب بود و جسم، نه مرئى نه محل بى شريك است و معانى تو غنى دان خالق، از همين حديث اتخاذ شده است.

2.سوره قيامت (۷۵)، آيه ۲۳.

3.التوحيد، ص ۱۱۶.

4.التوحيد، ص ۱۷۶.

صفحه از 192