فرمود: سؤال مى شود كه گوش چه شنيده و چشم چه ديده و دل به چه معتقد شده است. ۱
امام باقر عليه السلام در تفسير آيه: «فلينظر الانسان الى طعامه»۲ ؛ «انسان بايد بنگرد به طعام خويش» ، فرمود: طعام يعنى علم كه آن را از چه كسى اخذ كرده و ياد گرفته است. ۳
ثانيا: معارف اصيل دينى هرگز با عقل و خرد خدادادى در تضاد نيست و البته آن را بايد با تفكر و انديشه سالم دريافت و گر نه خطر لغزش جدّى است.
امام صادق عليه السلام فرمود: هر كس به واسطه مردمانى در اين دين وارد شود، آن مردمان او را همان گونه كه در دين وارد كرده اند، از دين بيرون مى برند و هر كه در پرتو كتاب و سنّت وارد دين شود، كوهها از جا كنده شوند، امّا او ثابت و استوار ماند. ۴
ثالثا: معارف دينى را از پيشواى صادق و از عالم ربّانى بايد آموخت و عبدالعظيم حسنى عليه السلام كه مرد ميدان عمل بوده، در بعد نظرى هم روايتهاى نابى دارد؛ از جمله احاديث ذيل است:
«من دان الله بغير سماع عن صادق الزمه الله البتة الى العناء و من ادعى سماعا من غير الباب الذى فتحه الله فهو مشرك و ذالك الباب، المأمون على سرّ الله المكنون ۵ ؛ هر كس چيزى را بدون شنيدن از صادقى، دين پندارد قطعا خدا او را به رنج اندازد و هر كه ادعاى شنيدن از بابى كند جز بابى كه خدا آن را گشود است، او مشرك است و آن بابى كه امين رازهاى مكنون خدا است، همان باب گشوده الهى (امامان) مى باشد».
1.الكافى، ج ۲، ص ۳۷.
2.سوره عبس (۸۰)، آيه ۲۴.
3.سيد هاشم بحرانى، البرهان، ج ۴، ص ۴۲۹، بيروت.
4.محمد بن ابراهيم نعمانى، الغيبة، ص ۲۲، مكتبة الصدوق، تهران.
5.الكافى، ج ۱، ص ۳۷۷.