معارف فكري و اعتقادي در احاديث حضرت عبدالعظيم حسني (ع) - صفحه 183

است. نمونه هايى از اين دست روايات را در ذيل مى آوريم. در معنا و مفهوم «سبحان الله» كه در سوره ها و آيه هاى مختلف آمده است، امام صادق عليه السلام فرمود: مراد پاك دانستن خدا و نفى شباهت و جسمانيت از او است. 1
از ديگر موارد تفسيرى، بيان گناهان كبيره است كه ضمن استدلال با آيات، به معنا و تفسير آنها هم توجّه داده شده است.
امام جواد عليه السلام فرمود: عاق پدر و مادر بودن از گناهان كبيره است؛ زيرا خدا چنان شخصى را جبّار نافرمانبردار معرّفى كرده است: «و برا بوالدتى و لم يجعلنى جبارا شقيا» 2 ؛ «و خدا مرا براى مادرم نيكوكار ساخته و مرا بدبخت و نافرمان قرار نداده است». 3 وجه استدلال چنين است كه در لزوم نيكى به پدر و مادر، حكم هر دو برابر است و حكم به شقاوت و عصيان جز به سبب كبيره بودن عاق والدين، دور از عرف است.
امام نهم در تفسير آيه «اولى لك فاولى ثم اولى لك فاولى» 4 ، فرمود: يعنى: دور باشى از خير دنيا و دورِ دور باشى از خير آخرت!. 5
و نيز در تفسير آيه «اولا يذكر الانسان انّا خلقناه من قبل و لم يك شيئا» 6 ؛ «آيا انسان ياد نمى آورد كه ما پيشتر، او را آفريديم در حالى كه چيزى نبود». فرمود: يعنى: نه مقدّر و اندازه گيرى و نه آفريده شده بود.
و همچنين در تفسير آيه «هل اتى على الانسان حين من الدهر لم يكن شيئا

1.الكافى، ج ۱،ص ۱۱۸؛ التوحيد، ص ۳۱۲ و ر.ك: مرآة العقول، ج ۲، ص ۴۹.

2.سوره مريم (۱۹)، آيه ۳۲.

3.علل الشرايع، ص ۴۷۹.

4.سوره قيامت (۷۵)، آيات ۳۴ - ۳۵.

5.البرهان، ج ۴، ص ۴۰۸.

6.سوره مريم (۱۹)، آيه ۶۷.

صفحه از 192