پيشينه عرض دين و حديث - صفحه 196

4. تعارض بين احاديث را به نحو مقبول و معقول حل نمايند.
5. از لايه هاى عميق تر ـ بطون ـ حديث مطلع گردند و تأويل احاديث را فرا گيرند.
خوشبختانه منبع جوشان علوم ومعارف الهى ـ يعنى ائمه عليهم السلام ـ برجمع اين راويان فقيه نور افشانى مى كرد. ائمه عليهم السلام با هر شخص به فراخور استعداد و تحمل او سخن مى گفتند و او را با معارف زيبا و ناب آشنا مى ساختند. ياران ائمه عليهم السلام نيز، قدردان اين بزرگ ترين نعمت الهى بودند و با «عرضه حديث» بدانان موارد پيش گفته را تحصيل مى كردند.

عرضه دين

اطمينان يافتن از دين و مجموعه باورها و اعتقادات شخص مهم تر از عرضه حديث است و آثار مترتب بر آن نيز با اهميت تر و فراگيرتر است. آن گاه كه يكى از اصحاب دين خود را بر امام عرضه مى كند، امام عليه السلام با تقرير و تأييد گفتار او، راه صحيح را نه فقط بر او، كه بر همه كسانى كه آن سخن را مى شنوند آشكار كرده است.
در اين ميان حضرت عبدالعظيم حسنى يكى از زيباترين نمونه هاى عرضه حديث را براى ما به يادگار نهاده است. او بهترين راه هدايت را بر همه برنماياند، تا همگان به اين توصيه حضرت امام باقر عليه السلام عمل نمايند كه فرمود: «من دان اللّه بغير سماع عن صادق الزمه اللّه التيه إلى يوم القيامة۱؛هر كس به دين الهى درآيد بدون آنكه آن را از شخص صادق (امام معصوم عليه السلام ) بشنود، خداوند او را تا قيامت دچار حيرت و گمراهى كند ». اين عرضه زيبا سبب مى گردد كه همه، دين را از سرچشمه زلال آن، مانند سخنان حضرت عبدالعظيم حسنى كه مورد تأييد و تقرير امام معصوم بود، اخذ كنند.
خداوند او را در بارگاه اجداد طاهرينش مقامى عالى تر عنايت فرمايد و به ما توفيق دهد كه باورها و اعتقادات خود را مطابق با باورها و اعتقادات او قرار دهيم و مورد عنايت ائمه عليهم السلام قرار گيريم.

1.بصائر الدرجات، ص ۳۴، شماره ۱.

صفحه از 244