پژوهشي در روايات قرآني-تفسيري حضرت عبدالعظيم حسني - صفحه 46

در بر مى گيرد. هرچند ظاهر لفظ و يا سبب نزول، مربوط به مواردى محدود باشد.
1-4. صدوق از محمد بن موسى بن متوكل نقل كرده كه او گفته است:
على بن حسين سعدآبادى از احمد بن ابو عبدالله برقى و او از عبدالعظيم حسنى و وى از على بن جعفر و او از برادرش موسى بن جعفر عليه السلام و او از پدرش امام صادق عليه السلام روايت كرده كه امام سجاد عليه السلام فرمود: ليس لك أن تقعد مع من شئت؛ تو حق ندارى با هر كس كه خواستى نشست و بر خاست كنى ؛ زيرا خداوند فرموده است: «إِذَا رَأَيْتَ الَّذِينَ يَخُوضُونَ فِى آيَاتِنَا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا فِى حَدِيثٍ غَيْرِهِ وَ إِمَّا يُنسِيَنَّكَ الشَّيْطَانُ فَلاَ تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّكْرَى مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ» ؛۱هرگاه كسانى را ديدى كه در آيات ما ناسزاگويى مى كنند، از آنها دور ى كن تا به سخن ديگرى بپردازند و اگر چنانكه از سوى شيطان فراموشى عارض تو شد، پس، بعد از تذكر، ديگر با گروه ظالمان نشست و برخاست مكن.» ظ
«وَ لَيسَ لك أَن تتكلّمَ ما شِئت؛و سزاوار نيست كه هرچه دلت خواست بر زبان آورى زيرا خداوند فرموده است: «وَ لاَ تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ علم» ؛۲و پيروى مكن آنچه را كه به آن آگاهى ندارى.»وَ لَيسَ لكَ أَن تَسمعَ ما شِئت؛و بر تو روا نيست كه به هر چيزى گوش فرا دهى، براى اينكه خداوند فرموده است: «إِنَّ الْسَّمْعَ وَ الْبَصَرَ كُلُّ أُولئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْؤُولاً» ؛۳همانا گوش و چشم و دل همه در پيشگاه پروردگار بازخواست مى شوند.»۴

1.انعام (۶) ، آيه ۶۸.

2.اسراء (۱۷) ، آيه ۳۶.

3.همان.

4.وسائل الشيعة، ج ۱۱، ص ۵۰۶؛ مسائل على بن جعفر، ص ۳۴۳؛ علل الشرائع ، ج ۲، ص ۶۰۵.

صفحه از 69