مقدمه

از اساسى ترين توصيه هاى قرآن كريم، سفارش به تقوا و تهذيب است و آيات فراوانى در اين باره نازل شده و گاه يك آيه، دو بار بر تقوا تأكيد دارد. ^۱
مكتب انسان ساز انبياء عليهم السلام اين امتياز را دارد كه به كلى گويى نمى پردازد، بلكه اسوه هاى عينى و نمونه هاى خودساخته اى را ارائه مى دهد؛ چنان كه با بسيارى از چهره هاى خودساخته و شاخص در قصه هاى قرآن كريم آشنا مى شويم.
سيد الكريم عبدالعظيم حسنى، نمونه زيبايى از اسوه هاى علم و عمل در اين مكتب توحيدى است. با تأسف بسيار بايد گفت: در عصر او و دوران پس از او شرايطى فراهم نشد تا فضايل امثال ايشان ثبت گردد، از اين رو بسيارى از مكارم عالى اخلاقى اين سيد كريم، از حافظه تاريخ محو شده است و اكنون ناگزيريم به اشارات تذكره نويسان بسنده كنيم و يا با بهره گيرى از روايات مسندش، دغدغه هاى علمى و عملى و سمت و سوى سيره اخلاقى اش را بررسى كنيم. اى كاش شرايط و زمينه هاى كنونى، چند قرن پيش تر پديد آمده بود.
در عظمت خُلق عظيم و قلب سليمِ اين سيد كريم همين بس كه امامان معصوم معاصرش و تمامى تذكره نويسان، او را ستوده اند و تاريخ نگارانِ دوست و دشمن حتى يك مورد انحراف و اعوجاج و يك نقطه سياه در زندگانى اش نيافته اند و در طول تاريخ، او را به جلالت قدر ستوده اند.
ابو حمّاد رازى گويد: در شهر سامرا به محضر امام هادى عليه السلام رسيدم و از احكام و مسائل حلال و حرام پرسيدم و مرا پاسخ گفت و به هنگام وداع فرمودند: «حمّاد! اگر براى تو مشكلى در دين پيش آيد، از عبدالعظيم بن عبداللّه حسنى بپرس و سلامم را به او برسان». ^۲