اسوه تقوي (بررسي روايات اخلاقي،اجتماعي حضرت عبدالعظيم ع ) - صفحه 146

نيز شيخ صدوق رحمه الله آورده است: مردى بر حضرت ابوالحسن على بن محمد هادى عليه السلام وارد شد، حضرت پرسيد: كجا بودى؟ گفت: به زيارت حسين عليه السلام رفته بودم. فرمودند: «اگر قبر عبدالعظيم را كه نزد شماست زيارت مى كردى، چون كسى بودى كه قبر حسين عليه السلام را زيارت كرده است». ۱
عالمان رجالى و تذكره نويسان، همگى او را به تقوا و پارسايى ياد كرده اند. ۲
آنچه باعث توثيق و اعتمادِ اصحاب سير و سلوك به آئين اخلاقى حضرت عبدالعظيم مى گردد، اين امتياز اوست كه شهد معرفت و حكمت را از زلال ترين سرچشمه آن نوشيده است. چه افتخارى بالاتر از اين كه اين شخصيت، هم در اوج شرافت نسبى و هم دست پرورده امامان معصوم معاصر خويش است. حضرت امام اميرالمؤمنين عليه السلام با مباهات به معاويه مى نويسد: «إنّا صنائع ربّنا و الناس بَعدُ صنائع لنا؛ ۳ ما دست پرورده پروردگارمان هستيم و در مرحله بعد، مردمِ مؤمن، دست پرورده مكتب ما هستند».
با تمسك به عروة الوثقى هاى وادى اخلاق، از اعوجاج ها و يك سونگرى ها و افراط و تفريط هاى مكتب هاى بشرى نظير عرفان بودايى، معنويت مسيحى، سير و سلوك هاى صوفيانه و ... در امان است.
اهميت درستى راه در اين است كه اخلاق، چهره و ماهيت جان را شكل مى دهد و روح و فطرت پاك الهى را مى سازد؛ بنابراين اگر راه درست باشد، آدمى به سوى ملكوت، وگرنه به سراشيبى بهيميّت، سبعيّت و شيطنت سقوط مى كند و سيرتش از انسانيت بيرون مى شود.
از آنجا كه بيشتر مسائل اخلاقى در ارتباط انسان با خداى تعالى يا انسان با ديگران و يا انسان با خودش جا مى گيرد، جلوه هاى اخلاقى رفتار و گفتار حضرت عبدالعظيم در همين سه فصل تقديم مى شود.

1.ثواب الاعمال، ص ۶۰؛ قاموس الرجال، ج ۵، ص ۳۴۶؛ روضات الجنات، ج ۴، ص ۲۱۱.

2.ر.ك: مقاله هاى «عظمت شخصيت عبدالعظيم» و شرح حال هاى عبدالعظيم به قلم عطارى و رازى و ....

3.نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتى، ص ۱۵۴، نامه ۲۸.

صفحه از 176