اسوه تقوي (بررسي روايات اخلاقي،اجتماعي حضرت عبدالعظيم ع ) - صفحه 163

نگاهى ديده شود و هر كدام به نوعى در زمينه ها و مناسبت هايى بروز مى كند. يكى از آينه هاى نشان دهنده درون، زبان است. گرچه اهل ريا و نفاق و حيله و دروغ مى كوشند تا ظاهرى زيبا و متفاوت با باطن خود را به نمايش بگذارند، ولى باز هم دير يا زود نهانشان عيان مى گردد و گفته اند: «في تقلُّب الأحوال يُعْرَفُ جواهر الرجال»، «و كلُّ إناءٍ بالّذي فيه يترشحُ؛ از كوزه برون همان تراود كه در اوست».
به هر حال بهتر است انسان هر چه بيشتر عنان زبانش را در اختيار بگيرد تا از گناهان و لغزش هاى زبانى در امان بماند، از طرفى، قلب را نيز سرگرم و مشغول نسازد تا لحظه اى آسوده خاطر به ياد خدا افتد.

اين دهان بستى دهانى باز شدكو خورنده لقمه هاى راز شد
اگر الهام ها وخطورات شيطانى، مانع حضور قلب و صفاى دل مى شود وبه قول شاعر:

در اندرونِ منِ خسته دل ندانم كيستكه من خموشم و او در فغان و در غوغاست
بهتر است با ترنم به اذكار و اوراد و تلاوت قرآن كريم، نفسِ چموش را لگام زند و به سوى معنويات سوق دهد. ۱
از امام جواد درخواست كردم بيشتر بگويد. فرمود: «... قال اميرالمؤمنين عليه السلام : التدبير قبل العمل يؤمنك من الندم؛تدبير و دورانديشى قبل از شروع كار، مانع پشيمانى تو است».
گفتم: بيشتر بفرماييد. اظهار داشتند: «قال اميرالمؤمنين عليه السلام : من وَثِقَ بالزمانِ صُرِعَ؛كسى كه به روزگار خود اعتماد كند، محكم به زمين خواهد خورد».
گفتم: زيادتر بيان فرماييد. فرمود: «قال اميرالمؤمنين عليه السلام : قِلّة العِيال إحدى اليسارين؛كم اهل و عيالى، يكى از دو آسانى است».

1.در كتاب هاى اخلاقى و روايى، بابى در فضيلت سكوت آمده است.

صفحه از 176