اسوه تقوي (بررسي روايات اخلاقي،اجتماعي حضرت عبدالعظيم ع ) - صفحه 164

گفتم: بيشتر بفرماييد. بيان داشت: «قال اميرالمؤمنين عليه السلام : مَنْ دَخَلَهُ العُجب هَلَك؛هر كه دچار خودپسندى شود، نابود خواهد شد».
خواستم اضافه فرمايد. فرمود: «قال اميرالمؤمنين عليه السلام : مَنْ أيقن بالخَلَف جادَ بالعطيّة؛هر كه يقين داشته باشد خدا جاى انفاق ها را پُر مى كند و به مالش بركت مى دهد، خوب بذل و بخشش مى كند».
عرض كردم بيشتر بفرماييد. فرمود: «قال اميرالمؤمنين عليه السلام : مَن رضِىَ بالعافية ممّن دُونَه رُزِق السّلامَة ممّن فوقَه؛هر كه در فكر عافيت و تندرستى و آسايش زيردستانِ خود باشد، از طرف فرادستان خود آسايش ببيند».
حضرت امير عليه السلام در حديثى ديگر مى فرمايد: «كلّ امرى ءٍ يلقى ما عمِل و يُجزى بما صنَع ۱ ؛ هر كس نتيجه كار خود را مى بيند و پاداش تلاش خود را مى گيرد».
در پايان، حضرت عبدالعظيم به حضرت امام جواد عليه السلام عرض مى كند: از اين سخنان كمال بهره را بردم و همين اندازه برايم بس است. ۲

برخورد با ديگران

الف) توده مردم:

قال رسول اللّه صلى الله عليه و آله : «إنّا أُمِرنا معاشِرالأنبياء أن نكلّم الناس بقدرعقولهم۳؛ رسول خدا صلى الله عليه و آله مى فرمايد: ماجماعت پيامبران وظيفه داريم به اندازه فهم ودرك مردم باآنان سخن بگوييم».
توضيح: چون مردم در يك سطح نيستند، سخن گفتن در اندازه فهم شنونده ـ و نه گوينده ـ با پذيرش پيام از طرف مخاطب مواجه مى شود و مانع انكار او مى شود. يك مادر دلسوز هنگام تغذيه فرزندان، بين كودك و خردسال و جوانِ خويش تفاوت مى گذارد به همه يك خوراك نمى دهد، زيرا هاضمه آنان متفاوت است. اگر به كودك

1.غرر الحكم و درر الكلم، ح ۶۹۱۸.

2.مسند عبدالعظيم حسنى، ح ۶۹؛ عيون اخبار الرضا عليه السلام ، ج ۱، ص ۵۸؛ أمالى صدوق، ص ۵۳۱.

3.مسند عبدالعظيم حسنى، ح ۳۶؛ أمالى طوسى، ص ۴۸۱.

صفحه از 176