فصل سوم: جلوه اى از مسائل اخلاق فردى

1. سريره و نيت پاك

حضرت على عليه السلام مى فرمايد: در بيمارى اجر و پاداشى نيست، ولى گناهان را مى ريزد و اجر و پاداش تنها و تنها [در برابر كار و تلاش و ] گفتار زبانى و كار با جوارح و اعضا است: «و إنّ اللّه بكَرَمِه و فضلِه يُدخِل العبد بصدق النيّة و السريرة الصالحة الجنّة^۱؛ و به راستى خدا با فضل و كرمش، بنده اش را به بهشت مى برد به دليل نيت صادقانه و خالصانه و باطن شايسته او».
از اين روايت 4 نكته برداشت مى شود: 1. برخى بيمارى ها، همه گناهان انسان را پاك مى كند. 2. اجر و پاداش در برابر كوشش است نه در برابر بيمارى يا بلا. 3. ورود به بهشت در سايه فضل و رحمت پروردگار است و اگر پاى عدل الهى يا مزد اعمال ما در ميان بيايد؛

دست ما كوتاه و خرما بر نخيلپاى ما لنگ است و منزل بس دراز
4. نيت و باطن پاك، زمينه جذب رحمت الهى و استحقاق تفضّل حق تعالى است و تمامى برنامه هاى اخلاقى و عبادى براى ساختن درون دل و نهان انسان است؛ از اين رو خداوند بر نيت صالح اجر مى دهد، چرا كه نيت مرد بهتر از عمل ^۲ اوست. محور و معيار ارزش همه كارها به نيت است كه در روايت نبوى آمده است: «إنّما الأعمال بالنيّات و إنّما لكلّ امرى ءٍ ما نَوى...». ^۳
در پيام حضرت امام رضا [يا امام هادى] به حضرت عبدالعظيم نيز آمده است: «...