كوچ مسافر رى - صفحه 232

از آن حضرت وفات فرموده در زمان خلافت معتز باللّه كه سيزدهم از خلفاء بنى عباس [ بوده و ]نتيجه هارون ملعون .
صاحب نور الآفاق سپس در صفحه 43 مى نويسد:
چون وفات حضرت عبدالعظيم عليه السلام از زمان وفات آن حضرت تا سال 1309 هجرى معلوم نبوده ، آقاى والد ( حاج شيخ مهدى ) و اين خادم شرع انور در سفر مكه معظمه و تشرف مدينه منوره از كتب معتبره به دست آورده و از آن سال تا كنون در آستان قدس آن حضرت و تهران اقامه عزادارى را معمول نموده كه چون روز قتل اصناف محترم مخصوص اصناف زاويه مقدسه دكاكين را تعطيل نموده با دسته سينه زن و زنجير زن به صحن مبارك مشرف شده . . .
نكته ديگر اينكه : بنا بر اقوال گذشته ، بهر حال حضرت عبدالعظيم قبل از سال 254 رحلت فرموده اند . بنا بر سند تاريخى ديگرى وفات حضرت حتماً قبل از سال 258 هجرى بوده كه طبعاً مؤيد همه اقوال سابقه است ـ ولى معيِّن ( تعيين كننده ) هيچكدام نيست . بدين گفتار توجه كنيد :
قوامى رازى كه از سرايندگان نيمه اول سده ششم هجرى است در آغاز ديوانش ۱ در طى قصيده اى مفصل كه در مواعظ و نصايح است مى گويد :

زان زلزله كه بود گه يحيى بن معاذرى شد خراب اگر چه ترا اعتبار نيست
بيجان شدند سيصد و پنجه هزار خلقمعلوم كن چه قول منت استوار نيست
دارنده زمانه تواناست همچناندر كارهايش هيچ كس آموزگار نيست
مرحوم جلال الدين محدث ارموى در تعليقات مفصل خود كه در پايان ديوان قوامى رازى بچاپ رسيده وقوع زلزله هاى متعدد شهر رى را از منابع تاريخى نقل كرده است . تكيه ايشان به سال 241 هجرى است كه وقوع زلزله اى سخت در رى بوده

1.تاريخ اليعقوبى: ۲ / ۲۳۲، اُسد الغابة: ۴ / ۲۰۶ / ۳۹۱۲.

صفحه از 286