كوچ مسافر رى - صفحه 251

و هيچ يك از ايشان خروج به سيف ننمودند حتى مأمون حضرت رضا عليه السلام را سه ماه تكليف به قبول امامت كرد بر حسب مأموريتى كه از خداوند داشتند اباء فرمودند . مع هذا از ابناء و احفاد اين سلسله جليله به قدرى كه توانستند به قتل رسانيدند .
بناء على هذا ، استبعادى نمى رود حضرت عبدالعظيم به امر سلطان جائر و خليفه معاصر مقتول شده باشد ، و اين بعد از اجتماع شيعيان و محبّين و نشر احوال و فضايل و مآثر شريفش بوده است با آنكه مخفى بوده و عزلت و استتار را خوش داشته و از محلّ و مكان خود به ملاحظه تقيّه بيرون نمى آمده ، به نهجى كه سابقين از ابناء دين را شهيد كردند آن بزرگوار را هم شهيد كرده باشند تا درجه شهادت و درك اين فضيلت به تبعيّت به ائمه هدى و اولاد طاهرين ايشان كرده باشد ، و براى حفظ دين چون جناب خامس آل ـ عليه التحيه والثناء ـ در قبّه ساميه اش چه آثار و انوار مخصوصه خداوند سبحان هويدا و پيدا نمود .
و در ميان اعراب و بعضى اعاجم مرسوم و معمول شده است كه به قبر آن شهيد التجا مى آورند و حاجت مى خواهند چنانكه به روايت على بن اسباط كه از اصحاب حضرت رضا عليه السلام است در سال اوّل شهادت جناب سيد الشهدا يك صد هزار نفر زن عقيم از احياء عرب و بلدان و نواحى قريبه و بعيده التجا آوردند و همگى حامله شدند . و اين خبر اگر چه غرابتى داشت امّا تأسّى به مرحوم مجلسى نمودم و ذكر كردم ۱ .
گر چه شأن مرحوم طريحى اجلّ از آن است كه مطلبى را بدون مصدر و منبع معينى نقل كند ولى به هر حال چون مستند آن معلوم نبود در هاله اى از ابهام قرار داشت ، و طبيعى است كه به صرف مصدرى مجهول نمى توان حكم به شهادت حضرت كرد ، لذا افرادى نيز كه اين قول را نقل كرده اند با بى اعتنايى از آن عبور كرده اند .
از تفضّل خداوندى و منن الهى ، روزى از مؤلف عاليقدر و پرتوان ، حضرت حجة الاسلام والمسلمين حاج شيخ محمد رضا مامقانى دام عزه العالى در اين موضوع پرسش نمودم. فرمودند: بنظرم هست ابن شهر آشوب در مثالب النواصب اين مطالب را گفته اند .

1.بنگريد به : جنة النعيم، ج ۳، ص ۳۶۳ ـ ۳۶۴ .

صفحه از 286