كوچ مسافر رى - صفحه 269

ستم و بيدادى كه از سوى بنى العباس بر علويان وارد مى شد طيف وسيعى از شورشها و نهضتهاى ضد حكومتى براه انداخت بطورى كه در طول نيم قرن يعنى از آغاز خلافت معتصم تا آخر خلافت معتمد عباسى حد اقل 18 قيام سراغ داريم كه فقط از سادات علوى سرزده و اين حاكى از فشار فوق العاده دستگاه حاكمه است كه به تناسب ، نهضتهاى زيادترى را همراه داشته ؛ لذا مى بينيم در زمان منتصر ـ فرزند متوكل ـ كه على رغم پدرش متوكل ، خصومتى به اهل بيت نشان نمى داد نهضت بوقوع نپيوست و هيچ علوى به شهادت نرسيد و در زندان قيد و بند نشد ولى خلافت اين خليفه شش ماه بيشتر بطول نيانجاميد .
در بين نهضتهاى علوى آن دوره كه زمان حيات حضرت عبدالعظيم بوده است سه تا از اين شورشها در رى بوده است و حدود رحلت حضرت عبدالعظيم ، لذا ارتباط داشتن اين قيامها و سركوبى دستگاه حاكمه و طبعاً شهادت حضرت عبدالعظيم خالى از وجه نيست .
اينك به اين قيامها اشاره مى كنيم ۱ :
1. قيام ابوجعفر محمد بن قاسم بن على بن عمر بن على بن حسين بن على بن ابى طالب ملقب به صوفى كه زمان معتصم در طالقان قيام كرده ، سال 219 عبداللّه بن طاهر او را گرفت و پيش معتصم برد . دسته اى معتقد شدند كه نمرده و مهدى اين امت است .
2. نهضت ابوالحسين يحيى بن عمر بن يحيى بن حسين بن زيد بن على بن حسين بن على بن ابى طالب كه از ستم متوكل و اتراك سال 250 در كوفه قيام كرد .
3. نهضت حسن بن زيد بن محمد بن اسماعيل بن حسن بن زيد بن حسن بن حسن بن على بن ابى طالب ، در سال 250 در طبرستان قيام كرد و سال 270 پس از وفات وى برادرش محمد بن زيد جانشين او گرديد .
4. نهضت حسن بن على حسنى معروف به اطروش در طبرستان .

1.بنگريد به : امام هادى و نهضت علويان، ص ۲۱۸ ـ ۲۲۴ .

صفحه از 286