دين بميرد براى او ثواب شهيد است ، و هر كس در غربت بميرد براى وى ثواب شهيد است ، و هر كس بر دوستى آل محمّد صلى الله عليه و آله بميرد نيز ثواب شهيد را دارد ، ليكن معنى شهيد مصطلح كه قتل و زهاق روح است از روى ظلم به طريق تحقيق در كتب معتمده اهل علم و حق ديده نشده است ۱ .
پنجمين مؤيِّد شهادت
در رساله اى كه صاحب مستدرك به نقل از صاحب بن عباد در خاتمة المستدرك ۲ ذكر كرده و تاريخ آن مربوط به سال 516 هجرى مى شود چنين مندرج است :
سألتَ عن نسب عبد العظيم الحسنى ـ المدفون بالشجرة ، صاحب المشهد قدّس اللّه روحه ـ وحاله واعتقاده و قدر علمه و زهده ، وأنا ذاكر ذلك على اختصار .
صاحب بن عبّاد ، وزير معتقد شيعى ، به سائل مى گويد : درباره عبدالعظيم كه در شجره مدفون است وصاحب مشهد مى باشد و شرح حال و اعتقادات ومقدار دانش و زهد وى سؤال كردى ، من نيز براى تو بگونه اى گزيده بيان مى كنم .
در اين نقل واژه « صاحب المشهد » آمده كه ظاهر از مشهد آن است كه اسم مكان باشد به معناى محل شهادت . بنابراين عبارت صاحب بن عباد ظهور دارد در شهادت حضرت عبدالعظيم عليه السلام .
اشكال بر تأييد مذكور
با دقت در مطالبى كه ذيلاً مى گوييم احتمال فوق ضعيف بنظر مى رسد ، لذا ما هنگام نقل اقوال در شهادت حضرت عبدالعظيم عليه السلام ، نامى از صاحب بن عباد به ميان نياورديم ، ولى چون به هر حال ظاهر عبارت وى دلالت بر شهادت مى كند بايد گفت :
واژه « مشهد » همانطور كه بر « مكان شهادت » اطلاق شود ، بر « محل حضور و گرد هم آمدن مردمان » نيز اطلاق شده است .
بستانى در البستان مى گويد :
1.جنة النعيم، ج ۳، ص ۳۹۰ .
2.خاتمة المستدرك، ج ۴، ص ۴۰۴ .
