كوچ مسافر رى - صفحه 282

علامه مجلسى نيز در بحار ۱ نقل كرده كه وقتى حضرت عبدالعظيم عليه السلام را براى غسل دادن برهنه نمودند در جيب مباركش رقعه اى يافتند كه در آن نسب خويش را ذكر كرده بود .
با تأمّلى كوتاه در اين نقل ، منافات آن با احتمال درگذشت بر اثر وقوع زلزله كاملاً مشخص مى شود .
واما منافات احتمال زلزله با احتمال دوم ( شهادت ) نيز مشخص است . عبارت ابن شهر آشوب آن بود كه : ممن دفن من الطالبيين حياً عبدالعظيم . . و چنانكه گفتيم سياق عبارت وى در اثبات اين است كه اصحاب اهل بيت كه به شهادت رسيدند يا در حبس و ظلم اعداى آل محمد عليهم السلام بسر بردند بيان كند ، و بديهى است چنانچه وفات حضرت بر اثر زلزله ـ كه امرى است خارج از اختيار بشر ـ صورت گرفته بود ابن شهر آشوب او را در عداد آن افراد محسوب نمى كرد .
ثالثا : بر فرض كه حضرت در آن هنگام به رى تشريف فرما شده باشد ، معلوم نيست هنگام زلزله حتما در شهر تشريف داشته اند ، و حتى بنا بر اينكه حضرت در شهر هم تشريف داشته است ممكن است جزء كسانى بوده اند كه زلزله به آنها آسيب نرسانده است .
بنابراين احتمال مذكور ، بى اساس و غير قابل قبول است .

1.بحار الأنوار، ج ۱، ص ۱۶۵ .

صفحه از 286