احكام كيفري قرآن درمكاتب فقهي اسلامي به روايت ابوالفتوح رازى - صفحه 19

متوجه است به جمله امت، مراد رسول است ـ عليه السلام ـ و ائمه كه قائم مقام او باشند در اقامت حدود بلاخلاف.» ۱
2. نحوه اقامه حد: « «وَ لا تَأْخُذْكُمْ بِهِما رَأْفَةٌ فِي دِينِ اللّهِ...»۲ ؛ و نبايد كه شما را بگيرد به ايشان رقتى و شفقتى در دين خداى.»
برخى مى گويند كه معناى آيه آن است كه نبايد رحمت باعث شود كه حد خدا را رها كنيد و اقامه نكنيد. سعيد بن مسيب و حسن بصرى مى گويند مراد آن است كه ضربى مولم و دردناك بر ايشان زده شود. زهرى مى گويد: در زنا و قذف بايد با شدت تازيانه زد و در شراب با نرمى. قتاده مى گويد: در حد شراب و قذف نرمى بايد داشت و در زنا شدت و مبالغت. حمّاد مى گويد: قاذف و شارب خمر را بايد از روى جامه حد زد و زانى را با پشت برهنه. به نظر ما بايد ايشان را به همان حالتى كه يافتند، حد زنند: اگر برهنه باشند، بايد برهنه زنند و اگر پوشيده باشند، بايد از روى لباس بر ايشان حد زد.
مرد را ايستاده تازيانه مى زنند و زن را در حالت نشسته و تازيانه را بر تمام اجزاى او جز روى و فرج بايد زد. مذهب شافعى نيز همين است، و ابوحنيفه مى گويد: جز سر و روى و فرج. ۳
3. نقش توبه: در بسيارى از جرايم، توبه مانع از اجراى حد مى شود كه در جاى خود به آنها اشاره شده است. ۴
4. ماهيت حدود: ابوالفتوح در ذيل آيه 33 سوره مائده مى نويسد: « «ذلِكَ لَهُمْ خِزْيٌ» ، اشارت است به آنچه رفت از قتل و صلب و قطع و نفى. گفت آن ايشان را خزى است در دنيا، يعنى نكالى و وبالى... و خزى نكال باشد و در جاى عقوبت به

1.نور (۲۴): آيه ۲.

2.روض الجنان، ج ۱۴، ص ۷۷.

3.روض الجنان، ج ۱۴، ص ۷۷ ـ ۷۸.

4.براى مثال رك: همان، ج ۶، ص ۳۷۶ ـ ۳۷۷ و ۳۹۵.

صفحه از 71