احكام كيفري قرآن درمكاتب فقهي اسلامي به روايت ابوالفتوح رازى - صفحه 20

كار دارند... «وَ لَهُمْ فِي الاْخِرَةِ عَذابٌ عَظِيمٌ» . و در آيت دليل است بر بطلان قول آن كس كه گفت حدود كفارت گناه باشد؛ براى آنكه خداى تعالى در اين آيت جمع كرد به اين محاربان حدود مختلف و عذاب قيامت.» ۱
در ذيل به مباحث هر يك از گناهان پيش گفته مى پردازيم.

اول: سرقت

مستند حكم سرقت در قرآن آيات 38 و 39 سوره مائده است: «وَ السّارِقُ وَ السّارِقَةُ فَاقْطَعُوا أَيْدِيَهُما...» . گرچه احكام مفصل سرقت در اين آيه ها نيامده است، ابوالفتوح رازى با تفصيلى جالب نظريات فقهى ارباب مذاهب گوناگون را در كنار برداشتهاى فقهى خود آورده، در موارد لزوم از اخبار و احاديث نيز مدد گرفته است. به بيان خود وى:
«ظاهر آيت اقتضاى وجوب قطع مى كند بر هر سارقى؛ براى آنكه لام استغراق جنس راست عند من قال بالعموم، و آيت مجمل است هم در حق سارق و هم در معنى يد، و بيان آن در سنت و شريعت است.» ۲

الف) شرايط سرقت مستوجب حد

صاحب روض الجنان به تفصيل، اما نه به گونه اى منظم، شرايط سرقت مستوجب قطع را در فقه مذاهب مختلف بيان مى كند. از مجموع گفته هاى وى شرايط زير را مى توان احصا كرد:
1. نصاب لازم براى اجراى حد: در نصاب موضوع سرقت مستوجب حد شش قول وجود دارد: يكم: به نظر شيعه و شافعى و اوزاعى، نصاب آن «دانگ و نيم»

1.روض الجنان، ج ۶، ص ۳۵۸.

2.همان، ص ۳۷۰.

صفحه از 71