احكام كيفري قرآن درمكاتب فقهي اسلامي به روايت ابوالفتوح رازى - صفحه 42

به ايشان حد زند. شافعى در اقرار موافق ماست، و در مورد گواهى و علم مالك دو قول دارد. ۱
5 . اگر مالك فاسق باشد يا زن باشد يا مكاتب باشد، مى تواند بر بنده و كنيز اقامه حد كند و شافعى در اينجا دو قول دارد. ۲

ه) كيفيت اقامه حد

1. براى اقامه حد، امام و گواهان در محل اجراى حد يا رجم حاضر مى شوند. اگر حد به اقرار واجب شده باشد، ابتدا امام رجم را آغاز مى كند و سپس مردمان، و اگر به گواهى شاهدان باشد، ابتدا گواهان رجم مى كنند، سپس امام و آن گاه مردمان. مذهب ابوحنيفه نيز همين است. شافعى مى گويد: لازم نيست كه شخص خاص رجم را آغاز كند؛ بلكه هر كه بخواهد، مى تواند چنين كند. ۳
2. اگر دو حد جلد و رجم واجب باشد، ابتدا تازيانه بر وى مى زنند و رهايش مى كنند تا بهبود يابد و آن گاه وى را رجم مى كنند. ۴
3. براى رجم، بايد چاله اى بكنند و مرد را تا كمر، و زن را تا سينه در خاك فرو كنند. آنان كه سنگ مى اندازند، بايد در پشت محكوم قرار گيرند، نه روبه روى او تا سنگ به رويش نخورد. اگر محكوم از خاك درآيد و بگريزد، اگر جرم او با گواهى شهود ثابت شده باشد، وى را باز مى گردانند و حد را اجرا مى كنند، و اگر با اقرار وى ثابت شده باشد، بايد ديد كه آيا هيچ سنگى بر او فرود آمد يا نه. اگر هنوز سنگى به وى اصابت نكرده است، او را براى اجراى حد باز مى گردانند و اگر چند سنگ به او خورده باشد و سپس گريخته باشد، او را رها مى كنند.

1.روض الجنان، ج ۱۴، ص ۷۶. متن اصلاح شده تفسير در اينجا دو فرض را ادغام كرده، كه البته نادرست است.

2.همان، ص ۷۶.

3.همان، ص ۷۸ ـ ۷۹.

4.همان، ص ۷۹.

صفحه از 71