تسلّط بر خويشتن - صفحه 83

پيامدهاى اجتماعى

در روايات ديگرى، آثار اجتماعى اين موضوع (عفاف يا بى عفّتى) را مشاهده مى كنيم. امام صادق عليه السلام مى فرمايد:
آيا كسانى كه چشمان خويش را در پى زنان مردم مى اندازند، نمى ترسند كه زنان آنها نيز به مثل چنين اعمالى گرفتار آيند؟۱
منظور امام عليه السلام اين است كه اگر شما حريم ديگران را حفظ نكنيد، حريم شما نيز خيلى زود به همان بلا گرفتار خواهد شد؛ چرا كه در نگاهى كلان تر، وقتى حريم ها شكسته شدند، خواه نا خواه، نواميس ما نيز در هجوم اين هنجارشكنى ، قرار خواهند گرفت.
در روايت ديگرى نيز رسول خدا صلى الله عليه و آله مى فرمايد :
با فلان قبيله ازدواج كنيد كه آنها چون مردانشان عفيف هستند،زن هايشان نيز عفّت پيشه نموده اند.۲
يعنى وقتى جامعه اى يا قبيله اى عفيف باشد ، زنان آنها نيز عفّت را از شوهران و بزرگان خويش خواهند آموخت و اين، نشان دهنده نقش الگوها در هر جامعه است. لذا از همين روايت ، استفاده مى شود كه تمام كسانى كه الگوى جامعه هستند ـ اعم از الگوهاى حقيقى يا مجازى ـ مثل رسانه ها، در جامعه اسلامى ، رسالت سنگينى برعهده دارند. امّا از طرف ديگر، ما به عنوان يك جوان، وظيفه سنگينى در انتخاب الگو داريم. همان طور كه صاحبان قدرت اجتماعى ، در قبال جامعه مسئول اند و بايد فرايند الگوسازى را به گونه اى طرّاحى كنند كه الگوهاى سالم و صالح مطرح شوند، ما نيز در انتخاب الگو مسئوليم و در روز قيامت، بايد پاسخگو باشيم؛ چرا كه جبرهاى اجتماعى، با تمام قدرتى كه دارند، جاده يك طرفه نيستند. تنها يك اراده «قوى»، «انتخابگر» و «تقواپيشه» مى خواهد تا انتخابى صحيح انجام دهد.
روايات عفّت ، جنبه هاى ديگرى نيز دارند كه در اين مجال كوتاه نمى گنجند و ما نيز به همين مقدار، بسنده مى كنيم و اميد آن داريم كه بتوانيم در آينده نزديك ، با كوششى بيشتر، نگاهى ديگر به عفاف داشته باشيم و در آبادانى اين سامان، يك گام به پيش رويم ، اگر او بخواهد!

1.الكافى، ج ۵، ص ۵۵۳ .

2.همان، ص ۵۵۴ .

صفحه از 84