4 . كنترل كلام
سخن ، دو بخش عمده دارد . يك بخش آن ، كلماتى است كه توليد مى شود و مفاهيمى را در بر دارد ؛ امّا بخش ديگر آن ، حالت بيان آن كلمات است كه ممكن است حاكى از شادى ، غم ، ناراحتى ، دوستى و... باشد . هر دو بخش ياد شده ، در بحث مهارت ها قابل طرح اند . گاهى موضوع سخن ، تحريك كننده است و گاهى موسيقى كلام و شيوه بيان جملات . استفاده كردن از كلمات و جملات تحريك كننده و يا بيان جملات با حالتى همراه ناز و عشوه ، غريزه جنسى را تحريك مى كند و مرزهاى عفّت را به خطر مى اندازد ؛ به همين جهت ، قرآن كريم ، مخصوصا به زنان ، توصيه كرده است كه با نامحرمان ، نازك و نرم و دلربا سخن نگويند :
پس به ناز ، سخن مگوييد ، تا آن كه در دلش بيمارى است ، طمع نورزد و گفتارى شايسته گوييد .۱
به جهت پيامدهاى منفى هم سخنى با نامحرم ، امام صادق عليه السلام مى فرمايد :
هم صحبتى با زنان [ نامَحرم ] ، از دام هاى شيطان است .۲
مسئله ديگر ، شوخى كردن با نامحرم است . دين ، با «شوخ طبعى» مخالف نيست و حتّى آن را توصيه مى كند ؛ امّا اگر شوخى ، زمينه ناخويشتندارى و فساد را آماده سازد ، به دليل اين پيامدش ، با آن مخالفت مى شود . در همين زمينه ، امام على عليه السلام مى فرمايد :
پنج چيز است كه پنج پيامد دارد و آن پيامدها را چاره اى جز دوزخ نيست... و كسى كه با دختران و پسران [ نامَحرم ] شوخى كند ، به ناچار ، به زنا مى افتد و زناكار را چاره اى جز دوزخ نيست .۳
1.سوره احزاب ، آيه ۳۲ .
2.دعائم الإسلام ، ج ۲ ، ص ۲۱۴ ، ح ۷۸۸ .
3.مستدرك الوسائل ، ج ۱۴ ، ص ۲۷۳ .