هوس، پيامدها و علاج - صفحه 205

زندگى مشترك و هَوَسمندى ها

تشكيل خانواده، راه حل مناسبى براى تعديل غرايز و برآوردن معقول برخى هوس هاست، به گونه اى كه نه تنها فرد را متوقّف نمى كند ، بلكه او را تعالى و تكامل نيز مى بخشد .
در عين حال، چه بسيارند هوس هايى كه ما را به دام مى كشند و عدم پرهيزهايى كه زندگى را به كام ما تلخ مى نمايند. اين مسئله درباره همگان، صادق است، حتّى براى آنها كه پايبند به زندگى خانوادگى بوده، با آزادى و اختيار، كانونى را بر اساس مودّت و صفا بنا نهاده اند.
دنبال كردن هوس ها، پيروى از خواسته هاى دل و عبور از مرز قانون و ضابطه اى كه دين و عقل براى سعادت انسان معيّن كرده اند، زندگى را تيره مى كند و رشته هاى پيوند خانوادگى را از هم مى گسلد.
چه بسيارند سوء تفاهم ها، حساسيت ها، و برخوردهاى ناروا (و صريح تر بگوييم: بى تقوايى ها) كه از برخى مردان يا زنان سر مى زنند و اركان زندگى مشترك را ـ كه بر حُسن نيّت و اهداف نيك انسانى بنا نهاده شده است ـ ويران مى سازند.
آرى! ما معتقديم هر سنّى و هر مرحله اى از زندگى، اقتضايى دارد. در سنين نوجوانى و جوانى، تظاهر و خودنمايى و احيانا برخى از اشتباهات، ممكن است ناديده گرفته و يا بخشوده شوند ؛ ولى در آن هنگام كه دختر و پسرى، پيوند زندگى مشترك مى بندند، بايد بر اساس ضابطه گام بردارند و از پيروى هر خواسته و هوسى، خوددارى نمايند. ۱ در غير اين صورت، هدف اصلىِ تشكيل خانواده، زير پا نهاده شده است . پس دختر و پسرى كه پس از ازدواج ، هنوز كنترلى بر نگاه خود يا روابطشان با همكار و فاميل و همكلاس نامَحرم ندارند ، معناى «خانواده» و «همسرى» را نفهميده اند ، خود را از فوايد و كاركردها و فرصت هاى ناشى از تشكيل خانواده و داشتن همسر ، محروم كرده اند و ازدواج را (يا بهتر بگوييم : خود را) به تمسخر گرفته اند!

1.شايان ذكر است كه در منابع روان شناسى جديد، موضوع «هوس» و «پرهيز» و «صبر» را بايد در زير عناوينى چون: هوش هيجانى، مهار هيجان، وسوسه، مقاومت در برابر وسوسه، خويشتندارى ، توان بازدارى، كامروايى با درنگ (تحمّل به خاطر پاداش هاى آينده)، و... جستجو كرد. براى نمونه، مبحث «كامروايى با درنگ» در كتاب رشد شناختى (جان. اچ. فلاول، تهران: رشد) و فصل «بردگان هوس» در كتاب هوش هيجانى (دانيل گلمن، ترجمه: نسرين پارسا، تهران: رشد)، و «برنامه هاى خويشتندارى» در كتاب بازگشت به عفاف از وِندى شَليت ـ كه در هفته نامه زن روز ، از شماره ۱۹۵۴ تا ۱۹۸۴ ، با ترجمه ماندانا آجودان منتشر شده ـ ارزش بررسى جدّى دارند . (ويراستار علمى)

صفحه از 206