تاريخ شهادت حضرت فاطمه(س)

پرسش :

حضرت فاطمه(س) در چه تاریخی به شهادت رسید؟



پاسخ :

حضرت فاطمه زهرا(ع) سرانجام پس از ۷۵ يا ۹۵[۱]روز رنج و درد و محنت، با تنى رنجور و صدمه ديده از حوادث پديدآمده، به سوى ملكوت اعلا پر كشيد و با شهادت او، امير مؤمنان(ع) از داشتن يار غمخوار و همراه خويش محروم شد.

در روايت معتبرى از كتاب الكافى، مدت حيات حضرت زهرا(ع) پس از پيامبر(ص) ۷۵ روز دانسته شده است[۲]كه با احتساب روز ۲۸ صفر، به عنوان روز رحلت پيامبر(ص)، روز شهادت حضرت فاطمه(ع) سيزدهم جمادى الاولى سال يازدهم[۳]هجرى خواهد بود.[۴]

قول ديگر كه در نزد عالمان شيعه شهرت نسبى دارد، روز سوم جمادى الآخره، به عنوان روز شهادت ايشان است[۵]. اقوال ديگرى نيز درباره روز شهادت حضرت نقل شده كه اعتبار چندانى ندارند.[۶]

البته اين احتمال هم مطرح شده است كه مدت زندگى ۷۵ روزه حضرت زهرا(ع) پس از پيامبر(ص)، تغيير و تصحيف ۹۵ روز باشد؛ زيرا «خمس و سبعون» در نگارش شبيه به «خمس و تسعون» است و احتمال تصحيف يكى به ديگرى به ويژه در نگارش بدون نقطه، وجود دارد.

اگر مراد از ۹۵ روز، سه ماه و پنج روز باشد جمع ميان قول به ۹۵ روز و سوم جمادى الآخره پديد مى آيد.

رسم آن است كه به پاس قدردانى و بزرگداشت مقام آن سرور بانوان جهان، دو مراسم بزرگداشت با عنوان فاطميه اول و فاطميه دوم برپا مى شود تا ياد و خاطره جانفشانى اولين شهيد دفاع از ولايت علوى بيشتر مطرح شده و نسيم روح نواز فضائل فاطمى جامعه را بيشتر عطرآگين سازد.


[۱]. مصباح المتهجّد : ص۷۹۲ ، المصباح ، كفعمى : ص ۵۱۱ .

[۲]. ر . ك : ص ۳۲۱ ح ۲۴۱ .

[۳]. مصباح المتهجّد : ص ۷۹۳ ، المصباح ، كفعمى : ص ۵۱۱ ، دلائل الإمامة : ص۱۳۴ .

[۴]. اگر مراد از ۷۵ روز، دو ماه و نيم باشد، روز سيزدهم جمادى الاولى روز شهادت حضرت زهرا عليهاالسلامخواهد بود، ولى اگر دقيقا ۷۵ روز مراد باشد، با توجه به كامل بودن يا نبودن ماه هاى قمرى، محتمل است كه روز شهادت، چهاردهم يا پانزدهم جمادى الاولى باشد زيرا وجود سه ماه متوالى سى روزه يعنى صفر، ربيع الأوّل و ربيع الآخر بسيار نادر است. مطابق با تقويم هاى تطبيقى، كه ماه هاى صفر و ربيع الاول را ۲۹ روزه نشان مى دهند، ۷۵ روز بعد از رحلت پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله مطابق با ۱۵ جمادى الاولى خواهد بود. (ر ك: برنامه هاى رايانه اى، همچون ابوثمامه و باد صبا)

[۵]. مصباح المتهجّد : ص ۷۹۳، المصباح ، كفعمى : ص ۵۱۱ ، الإقبال : ج ۳ ص ۱۶۰ و ۱۶۱ ، دلائل الإمامة : ص ۱۳۴ .

[۶]. ر . ك : دانش نامه فاطمى : ج ۱ ص ۳۴۷ و بازپژوهى تاريخ ولادت و شهادت معصومان عليهم السلام : ص ۱۷۰ ـ ۱۷۲ .



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت