زن در سخن و سيره امام علي عليه السلام - صفحه 278

سه . روايت هايى كه اِغواى آدم را به حوّا نسبت مى دهند ، مطابق عهد قديم (تورات ) ، و ناسازگار با قرآن اند . ۱
چهار . روايت هايى كه خلقت زن را از مرد مى دانند ، مشابه نقل تورات هستند ۲ و آيات قرآنى كه بر خلقت از «اَزواج» دلالت دارد ، به معناى خلقت زنان از مردان نيست ؛ بلكه به معناى آفرينشِ همتايانى براى مردان و زنان است . ۳
پنج . به گفته استاد مطهرى ، پوشش صورت و نقاب زدن كه در برخى روايت ها و ديدگاه هاى عالمان دينى وجود دارد ، برگرفته از آداب و رسوم ايرانيان است . ۴
نوال سعداوى ، نويسنده عرب ، گفته است :
بسيارى از احكام امروز كه به نام اسلام بر زنان عرب فرض شده ، از اسلام نيست ، بلكه ميراث انديشه هاى عمر بن خطاب و مردانى چون اوست كه خوى پدرسالارانه خويش را در اسلام به جا گذاشته اند . ۵

4 . نقل به معنا

جواز و رواج نقل به معنا ، از قواعدى است كه در تفسير و فهم متون روايى بايد بدان توجه شود . به اين ترتيب كه راويان ، شنيده هاى خود را گاه با واژه هايى ديگر ، يا ساختار مشابه كه اصل معنا را مى رساند ، بيان كرده اند . محقق حلّى مى نويسد :
ياران پيامبر ، مجالس وى را پس از گذشت زمانى نقل مى كردند و به طور طبيعى عين واژه ها در ذهن آنان نمى ماند . ۶

1.بحار الأنوار ، ج ۱۶ ، ص ۱۲ ـ ۱۱ ؛ سحمرانى ، اسعد ، المرأة فى التاريخ و الشريعة ، ص ۹۶ ؛ الحياة (الكتاب المقدس) ، العهد القديم ، سفر التكوين ، ص ۱۶ ـ ۹ .

2.مستدرك الوسائل ، ج ۱۴ ، ص ۲۸۵ ، ح ۱ ؛ تيلا ، عبّاس ، زن در آينه تاريخ ، ص ۱۱۶ ؛ الحياة (الكتاب المقدس) ، العهد القديم ، سفرالعدد ، ص ۱۰ ـ ۳ .

3.در اين باره ، ر .ك : مهريزى ، مهدى ، شخصيت و حقوق زن در اسلام ، بخش دوم (در دست نشر) .

4.مطهرى ، مرتضى ، مسئله حجاب ، ص ۲۰۶ ـ ۲۰۵ ؛ كسروى ، احمد ، خواهران و دختران ما ، ص ۷ و ۵ .

5.سعداوى ، نوال ، دراسات عن المرأة والرجل فى المجتمع العربى ، ص ۷۴۰ .

6.حلّى ، نجم الدين ابوالقاسم ، معارج الأصول ، ص ۱۵۳ .

صفحه از 292