نپذیرفتن شهادت شهود برای باز گرداندن فدک

پرسش :

چرا و چگونه شهادت شهود برای برگرداندن فدک به حضرت فاطمه(س) پذیرفته نشد؟



پاسخ :

بر اساس برخى گزارش ها، خليفه به هيچ روى شهادت شهود را نپذيرفت. در برخى گزارش ها آمده است كه خليفه اول گواهى حضرت على(ع) را كه خدا و رسولش او را «صدّيق» ناميده بودند[۱]و شهادت امّ ايمن را كه پيامبر او را «زنى بهشتى» خوانده بود،[۲]به دليل سخن خليفه دوم نپذيرفت. خليفه دوم شهادت امام على و حسنين عليهم السلام را به دليل واهى صاحب منفعت بودن و نيز شهادت امّ ايمن را هم به دليل زن بودنش مردود شمرد.[۳]

بدين سان خليفه با انكار هبه و بخشش پيامبر خدا(ص)، فدك را فَىء مسلمانان دانست كه همچنان در اختيار حكومت و غير قابل ارث بردن بود. او چنين گفت:

هذا فَيءٌ لِلمُسلِمينَ فَإِن أقامَت شُهوداً أنَّ رَسُولَ اللّه جَعَلَهُ لَها وَ إلاّ فَلا حَقَّ لَها فيهِ.[۴]

اين، مال عمومى مسلمانان است. اگر او گواهانى بياورد كه رسول خدا آن را براى وى قرار داده است، كه براى او است، و گرنه، براى او حقى در آن نيست.

در منابع اهل سنت، بدون اشاره به رفتار خليفه دوم، فقط شاهد خواستن خليفه اول مطرح شده است.[۵]نكته اينجاست كه خليفه در همان مجلسى كه از آن حضرت شاهد مى خواست، خطاب به حضرت زهرا(ع)جمله «وانتِ عندى اَمينةٌ مصدِّقة» را برزبان رانده است[۶]كه نشانگر اطمينان وى به راستگويى و صداقت آن بانو است.

در پايان جلسه نيز حضرت فاطمه(ع) با ناراحتى شديد از عملكرد خليفه اول و دوم، در حالى كه گريان بود، مسجد را به نشانه اعتراض ترك كرد.


[۱]. توبه : آيه ۱۱۹ ، تاريخ دمشق : ج ۴۲ ص ۳۶۱ و ۴۲ ، الدر المنثور : ج ۳ ص ۲۹۰ ، الإستيعاب : ج ۴ ص ۱۷۴۴ .

[۲]. الطبقات الكبرى : ج ۸ ص ۲۲۴ ، الإصابة : ج ۸ ص ۳۵۹ .

[۳]. شرح الأخبار : ج ۳ ص ۳۲ ، الاختصاص : ص ۱۸۴ ، شرح نهج البلاغة ، ابن أبى الحديد : ج ۱۶ ص ۲۷۴ .

[۴]. ر . ك : ص ۵۵۶ ح ۳۹۴ .

[۵]. فتوح البلدان : ج ۱ ص ۳۵ ، تاريخ المدينة المنورة : ج ۱ ص ۱۹۶ ـ ۲۰۰ و ص ۲۰۹ ـ ۲۱۱ ، معجم البلدان : ج ۴ ص ۲۳۹ .

[۶]. تاريخ المدينة المنورة : ج ۱ ص ۲۱۰ ، تاريخ الإسلام : ج ۳ ص ۲۴ .



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت