3. غيبت در کلام امام حسن و امام حسين عليهما السلام

به طور کلى، تعداد روايات حسنين عليهما السلام در جوامع روايى شيعه و سنى بسيار اندک است. و روايات مربوط به غيبت نيز نسبت به روايات ديگر معصومان بسيار کمتر است؛ مثلاً در کتاب کمال الدين تنها شش روايت از حسنين عليهما السلام درباره قائم عليه السلام گزارش شده است که فقط در سه روايت آن به مسأله غيبت اشاره شده است. ^۱ در کتاب الغيبة نعمانى روايتى از اين دو امام درباره غيبت نيامده است. و در کتاب الغيبة طوسى تنها يک روايت از امام حسن عليه السلام آمده است.در اسناد تمام اين روايات افراد ناشناخته
وجود دارند.
نمونه:
... مردى از همدان گويد از حسين بن على شنيدم که مى فرمود: قائم اين امت نهمين فرزند من است و او صاحب يبت است و اوست که زنده است و ميراثش تقسيم مى شود. ^۲

تحليل روايات حسنين عليهما السلام

1. با وجود سه يا چهار روايت، بر فرض حصول اطمينان صدور، نمى توان نتيجه گرفت که در عصر حسنين مسأله غيبت شيوع داشته است.
2. نکته اشتراک اين روايات، اجمال گويى آنهاست.
3. در اين دوره طرفداران امامت محمّد بن حنفيه و شکل گيرى تفکر کيسانيه نشان از آن دارد که غيبت باورى در محدوده اى، هر چند کوچک، خود را نشان داده است.

4. غيبت در کلام امام زين العابدين عليه السلام

حدود پنج روايت درباره غيبت از امام سجاد عليه السلام گزارش شده است. اين روايات را افرادى چون امام صادق به واسطه پدرشان، ^۳ سعيد بن جبير، ^۴ ابوحمزه ثابت بن دينار، ^۵ ابو خالد کابلى ^۶ و عمروبن ثابت ^۷ از ايشان نقل کرده اند. تمام اين راويان ـ که در شمار شاگردان زين العابدين هستند ـ از وثاقت ويژه اى برخوردارند. تنها درباره عمرو بن ثابت گمانه هايى از جانب ابن غضايرى مطرح است که ديگرانى چون کشى و حلى آن را نپذيرفته و بر مدح وى تأکيد دارند.
در اين روايات از مسأله غيبت با عباراتى همانند «الغيبة، ^۸ غائب مستور، ^۹ غيبتين ^۱۰ » تعبير شده است.