حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَعِيدٍ، عَنِ الْحَسَنِ السُّلَمِي، عَنْ أَيوبَ بْنِ نُوحٍ، عَنْ صَفْوَانَ، عَنْ يعْقُوبَ بْنِ شُعَيبٍ، عَنْ عِمْرَانَ بْنِ مِيثَمٍ، عَنْ عَبَايةَ، قَالَ: أَتَى رَجُلٌ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ عليه السلام فَقَالَ: حَدِّثْنِي عَنِ الدَّابَّةِ، قَالَ: وَ مَا تُرِيدُ مِنْهَا؟ قَالَ: أَحْبَبْتُ أَنْ أَعْلَمَ عِلْمَهَا. قَالَ: هِي دَابَّةٌ مُؤْمِنَةٌ تَقْرَأُ الْقُرْآنَ وَ تُؤْمِنُ بِالرَّحْمَنِ وَ تَأْكُلُ الطَّعَامَ وَ تَمْشِي فِي الْأَسْوَاقِ.^۱ فردي نزد امير مؤمنان آمد و عرض کرد: برايم از دابة سخن بگو! حضرت پرسيد: چه نکته‌اي را مي‌خواهي بداني؟ عرض کرد: دوست دارم علم آن را به دست آورم. فرمود: دابه‌اي مؤمن است که قرآن مي‌خواند، به خدا ايمان دارد و طعام مي‌خورد و در کوچه‌ها راه مي‌رود. روَى مُحَمَّدُ بْنُ كَعْبٍ، قَالَ سُئِلَ عَلِي عليه السلام عَنِ الدَّابَّةِ، فَقَالَ: أَمَا وَ اللهِ مَا لَهَا ذَنَبٌ وَ إِنَّ لَهَا لَلِحْيةً.^۲ از امام علي عليه السلام سؤال شد که دابه چيست؟ فرمود: به خدا سوگند! او دم ندارد، بلکه داراي
محاسن است.
اين حديث به لحاظ اين که دست کم مشخصات انساني دارد، مي‌تواند به عنوان معاضد روايات تطبيق دابه بر حضرت علي عليه السلام به شمار آيد.

ماجراي دابة الارض در منابع حديثي اهل سنت

در روايات اهل سنت، به دو گونه حديث در تفسير دابه برمي‌خوريم: دسته اول، احاديثي که آن را به حيواني با مشخصات عجيب و خارق العاده توصيف نموده و دسته دوم، شامل رواياتي مي‌گردد که نسبت عنوان پيش گفته به آن حضرت را ناپسند شمرده‌اند. هر دو به نوعي با رواياتي که دابه را بر انسان و يا حضرت علي عليه السلام منطبق نموده‌اند، مخالفت دارند.
در برخي از تفاسير روايي اهل سنت در وصف دابه چنين آمده است: سرش همانند سر گاو، چشم او چون خوک و گوش او چون گوش فيل و شاخ او مانند شاخ گاو كوهى و رنگش، رنگ پلنگ و گردنش چون گردن شترمرغ و سينه اش چون سينه شير و پهلويش چون پهلوى يوز و دمش چون دم غوچ و پاهايش چون پاهاي شتر و بين هر مفصلش دوازده ذراع فاصله است. ^۳ وي مانند دشنه (آلت جنگي ) بزرگي است. ^۴ در دابه از هر رنگي موجود است و بين دو چشم وي يک فرسخ فاصله است. ^۵ او داراي دم و پر است، ^۶ صورتي همچون انسان و منقاري مانند منقار پرندگان و داراي پشم و پر است و با او عصاي