تنها روايتي که از نظر سند و مصدر قابل ملاحظه است، روايت يازدهم است که مجلسي به نقل از منتخب البصائر نقل مي‌کند و سندي موثق دارد، ولي اين روايتْ بي‌مشکل نبوده و از نظر محتوا قابل نقد است؛ زيرا ايشان عنوان دابه را به صراحت نپذيرفته‌اند و به ظاهر، کلام امام عليه السلام آهنگ توبيخي دارد.
3. تنافي تعبير با تکريم عالمان و بزرگان
حضرت علي عليه السلام همان بزگواري است که پيامبر صلّي الله عليه و آله در باره حضرتش فرمود:
أَنَا مَدِينَةُ الْعِلْمِ وَ عَلِي بَابُهَا.۱
ايشان در مقايسه با صحابه صدر اسلام، از منزلت رفيعي برخوردار است. از سوي ديگر، چگونه سزاوار است مکتب دين ـ که به عالمان و بزرگان، حرمت مي‌نهد ـ در مقام تکريم شخصيت والايي چون امير مؤمنان از وي با عنوان دابه ياد کند.
بايد توجه داشت که در طول تاريخ، غلات و جاعلان حديثي بوده‌اند که الفاظ و آيات قرآن را بي‌مناسبت و يا اندک مناسبتي بر اهل بيت و يا مخالفان آنها تطبيق کرده‌اند؛ در حالي که اين گونه تعبيرها فروتر از شأن پيامبر و امام عليه السلام است و گويا نظير روايات ديگري است که آياتي چون (إ إِنَّ اللَّهَ لاَ يَسْتَحْيِي أَن يَضْرِبَ مَثَلاً مَّا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا...(۲ را تفسير يا تأويل نموده و گفته‌اند: مراد از بعوضه، امير مؤمنان علي عليه السلام و مراد از «ما فوقها» رسول خدا صلّي الله عليه و آله است. ۳
4. تنافي با کاربرد قرآني واژه دابه
همان‌گونه که از واکاوي لغوي نيز برآمد، در قرآن کريم، آن‌گاه که مراد خداي تعالي ذم آدميان بوده است، از وي به عنوان دواب ياد نموده است. بنا بر اين، چنين مصداقي با مقام و منزلت علي عليه السلام در پيشگاه خداوند سازگار نيست.
5. ديدگاه مفسران و محدثان
هر چند سرگذشت مسائل علمي را دليل تعيين مي‌کند، اما آگاهي از نظريات عالمان پشتوانه‌اي قوي و زمينه تقويت يک فهم است. اينک در ذيل، به شماري از اين ديدگاه‌ها خواهيم پرداخت:
ديدگاه مفسران شيعه
ترديدي نيست که روايت‌هاي متفاوت، زمينه شکل‌گيري آراي متفاوت‌اند و پاره‌اي از مفسران، با تطبيق عنوان دابه بر حضرت، به شدت موضع‌گيري نموده‌اند و برخي ديگر، آن را به منزله افتخاري براي حضرت شمرده‌اند. برخي نيز تنها به ذکر روايات بسنده کرده و از اظهار نظر در اين باره اجتناب نموده‌اند. در اين نوشتار، بناي احصاي همه ديدگاه‌ها نبوده و تنها به منظور آگاهي از ديدگاه‌هاي مفسران در اين‌باره، به ديدگاه برخي از بزرگان پرداخته شده است:
1.. بحار الأنوار، ج۱۰، ص۴۴۵.
2.. سوره بقره، آيه ۲۶.
3.. تفسير القمي، ج۱، ص۳۵.
