با توجه به بررسي سندي و محتوايي روايات، معلوم گرديد، روايت معتبري که تطبيق دابه را بر حضرت علي عليه السلام ثابت کند، يافت نمي‌شود و اخبار وارد شده در باب تعيين مصداق دابه، به هيچ روي، قابل تأييد و اعتبار نيستند.
البته روايات اهل سنت هم ـ که از مشخصات شگرفي همچون قد و قامتي به درازاي سي متر، و... سخن گفته‌اند ـ نيز قابل پذيرش نيستند و به اذعان دانشمندان اهل سنت، روايت صحيحي در خصوص مصداق دابه وجود ندارد.
اطلاق دابه بر حضرت علي عليه السلام با قدر و منزلت ايشان ناسازگار است و از منظر کلامي و ادبي قابل پذيرش نيست.
هرچند دابه هم بر انسان اطلاق مي‌شود و هم بر حيوان، اما با توجه به کاربرد قرآني اين واژه، هرگاه در باره انسان به کار رفته، در مقام ذم وي بوده است. از سوي ديگر، تأمل در سياق، اين موضوع را بهتر مشخص مي‌کند؛ زيرا آيه در مقام ذم آن دسته از مردماني است که به آيات الهي ايمان نياورده‌اند. از اين رو، سزاوار است آنان را نه با زبان انساني شريف، بلکه با زبان يک حيوان، مورد خطاب قرار دهد.
آنچه تنها به طور قطع، در باره دابه مي‌توان گفت، اين است که وي از زمين بيرون مي‌آيد و مي‌توان ادعا کرد که زمان خروج آن نيز آخرالزمان است، اما نه مصداق آن روشن است و نه زمان دقيق آن. همچنين، تأکيد بر صحت و اعتبار موضوع، فاقد پشتوانه علمي و يا معتبر است.
اين که دابه موجودي است که با اهل باطل سخن مي‌گويد، ترديدي نيست، اما اين که سخن گفتن، حتماً روح صاعد مي‌خواهد و بايد روح کاملي باشد، دليل ندارد و مي‌تواند تکلمي به صورت فوق العاده باشد؛ چنان که حيوانات هم با سليمان سخن مي‌گفتند و يا درختي نزد کفار قريش بر نبوت پيامبر
گواهي داد. ^۱

کتابنامه

ـ اطيب البيان في تفسير القرآن، سيد عبد الحسين طيب، تهران: انتشارات اسلام، دوم، 1378ش .
ـ البحر المحيط فى التفسير، محمد بن يوسف ابو حيان اندلسى، بيروت: دار الفكر 1420ق .
ـ البرهان فى تفسير القرآن، سيد هاشم بحرانى، تهران: بنياد بعثت، اول، 1416ق.
ـ البلاغ فى تفسير القرآن بالقرآن، محمد صادقى تهرانى، قم: مؤلف، اول، 1419ق.
ـ التبيان فى تفسير القرآن، محمد بن حسن طوسي، بيروت: دار احياء التراث العربى.
ـ التحرير و التنوير، محمد بن طاهر بن محمد شاذلي، بي‌جا: مؤسسة التاريخ، 1420ق.
ـ الجامع لأحكام القرآن، محمد بن احمد قرطبي، تهران: انتشارات ناصر خسرو، اول، 1364ش.
ـ الدر المنثور فى تفسير المأثور، جلال الدين سيوطى، قم: كتابخانه آية الله مرعشى نجفى ، 1404ق.
ـ الذريعة إلي تصانيف الشيعة، آقا بزرگ تهراني، بيروت: دار الاضواء بي‌تا.