نخواندي». سه مرتبه اين جريان تکرار شد تا اين که آن مرد گفت: قسم به کسي که شما را به حق فرستاده است! از اين بهتر نمي‌‌دانم، نماز را به من ياد بده! رسول خدا فرمود:
هر گاه براي نماز بلند شدي، تکبير بگو، سپس آنچه برايت از قرآن ممکن است، بخوان. آن گاه رکوع را به جاي آور تا اين که در هنگام رکوع، بدنت بي‌‌حرکت مي‌‌گردد( و آرامش مي‌‌يابد)، سپس از رکوع بلند شو تا اين که قدّت راست و بي‌‌حرکت مي‌‌شود، آن گاه به سجده برو تا اين که در حالت سجده بي‌‌حرکت مي‌شوي، سپس سرت را از سجده بردار تا اين که به حالت نشسته آرام مي‌‌گيري و بعد از آن سجده دوم را به جاي آور تا اين که بي‌‌حرکت مي‌‌شوي و اين مراحل را در تمام رکعت‌‌هاي نمازت انجام بده. ^۱

سؤالات عصر تشريع

يکي از مواردي که سبب مي‌‌شد در عصر تشريع، حديث يا احاديثي از جانب رسول گرامي اسلام صادر گردد، سؤالاتي بود که در آن دوران متناسب با نياز جامعه اسلامي مطرح مي‌‌شد و پيامبر به آنها پاسخ مي‌داد. اين سؤالات دو صورت داشت؛ در صورت اول پيامبر از مردم سؤالاتي را مي‌پرسيد و سپس خود آن حضرت به آنها پاسخ مي‌‌داد و در صورت دوم، مردم از رسول خدا سؤالاتي مي‌پرسيدند و ايشان هم جواب مي‌داد هر دو صورت اين سؤالات، سبب ورود حديث يا احاديثي به حوزه تشريع است. اينک براي هر دو صورت مذکور مثال‌‌هايي را ذکر مي‌کنيم:

سؤالات پيامبر از مردم

1. ابن عباس مي‌گويد: پيامبر از يک زن انصاري پرسيد:«چه چيزي باعث شد که با ما حج انجام ندهي؟» گفت: شوهر و پسرم با يک شتر به حج رفتند و يک شتر براي ما گذاشتند که با آن آبکشي مي‌کرديم. رسول خدا فرمود:«وقتي که رمضان آمد، در آن عمره انجام بده. همانا ثواب عمره در رمضان معادل حج است» يا همچون عبارتي گفت. ^۲ [شک از راوي است].
2. ابن عباس گويد: هنگامي‌‌که عده‌‌اي از طايفه عبدالقيس به نزد پيامبر آمدند، پيامبر از آنان پرسيد:«شما از چه طايفه و چه کساني هستيد»؟ گفتند: از قبيله ربيعه هستيم. پيامبر فرمود: «خوش آمديد. شما جماعتي هستيد که بدون جنگ مسلمان شده‌‌ايد و سرافکنده و ذليل و پشيمان نيستيد». آنان گفتند: اي رسول خدا، ما نمي‌‌توانيم هميشه نزد شما بياييم، مگر در ماه حرام؛ چون در بين ما و شما قبيله کفار (مضر) قرار دارد و مانع آمدن ما مي‌شوند. بنا بر اين دستور قاطع و روشني به ما بدهيد تا ما آن را به کساني که نيامده‌‌اند، ابلاغ کنيم و با پيروي از آن داخل بهشت شويم. و اين جماعت در مورد مشروبات هم از پيامبر سؤال‌‌هايي کردند. رسول خدا آنان را به انجام چهار امر مهم مأمور و مکلف نمود و از چهار چيز آنان را برحذر داشت. به ايشان دستور داد تا به خداي يگانه ايمان داشته باشند. سپس فرمود:«آيا