مفتاح الفرج - صفحه 129

نهم: از حضرت امير المؤمنين ـ صلوات اللّه و سلامه عليه ـ منقول است كه: بپرهيز از زنان بد و از نيكان ايشان برحذر باش. اگر تو را به نيكى امر كنند، مخالفت كن ايشان را تا طمع نكنند در آن كه موافقت كنى ايشان را در بدى ها.۱
و پوشيده نيست كه احتراز از مشورت هر زنى و مخالفت نمودن قول ۲ ايشان در جميع امور، محلّ اشكال است؛ چه پر ظاهر است كه در ميان ايشان، گاهى زنى اتّفاق مى افتد كه نهايت عقل و شعور، براى او حاصل شده و تجربه ها براى او در امور دنيا به هم رسيده، به حدّى كه بسيارى از مردان، از مشورت با او منتفع مى شوند، بلكه بسيار مشاهده شده كه زن عاقله اى، مدبّر امور مردان، از فرزندان و اقارب خود بوده و اگر آن زن، دست از امور ايشان برداشته، يا آن مردان اگر مخالفت او نموده اند و عمل به قول و رأى او نكرده اند، ضررهاى بسيار به ايشان رسيده است. و بالجمله، همه افراد طايفه زنان، يك حالت نمى دارند، بلكه در ميان ايشان نيز، عاقله گاهى به هم مى رسد كه متابعت قول او و عمل براى او، متضمّن نفع هاى عظيم مى باشد.
پس چگونه امام عالى مقام ـ عليه أفضل التحيّة و السلام ـ نهى از مشورت با ايشان، بر وجه كلّى در اين حديث فرموده؟!
و جواب اين اشكال آن است كه: ظاهر آن است كه مراد از زنان در اين حديث، زوجات است، يعنى زنان شوهردار؛ و خطاب نهى از مشورت با ازواج است، يعنى شوهران.
پس امام عليه السلام خطاب مى فرمايد به مردان كه با زوج هاى خود در امور مشورت نكنند و اگر با نيكان ايشان مشورت كنند، مخالفت كنند؛ و سرّ در اين باب آن است كه چون غالب افراد زوجات، پيوسته در فكر اين مى باشند كه همه اموال شوهران خود را تصرّف كنند و جميع منافع شوهران را مخصوص خود سازند و شوهران را از خويشان و آشنايان منحرف سازند و بالجمله مانع اكثر خيرات و مبرّات شوهران

1.ر.ك: الكافي، ج۵، ص۵۱۷، ح۵ و ص۵۱۸، ح۱۲؛ تحف العقول، ص۳۶۸؛ الأمالي صدوق، ص۳۰۴، ح۸؛ إرشاد القلوب، ج۱، ص۱۹۲؛ نهج البلاغة، ص۱۰۵.

2.الف: + همه.

صفحه از 165