7 . سعيد پاشا در تاريخ تركى خود مسمّا به مرآة العبر ورود ابرهه بر كعبه را 54 سال قبل از هجرت گرفته و تولّد را پنجاه روز بعد از وقعه فيل . ۱
و در كتاب دويم ، قسم اوّل ، ولادت با سعادت را روز دوشنبه 12 ربيع الاوّل و اوّل نيسان رومى بعد از پنجاه روز از وقعه فيل نوشته ۲ و عمر مبارك را در همين قسم ، شصت و سه سال تمام گرفته . ۳
و از اين قرار معلوم مى شود كه سال ولادت را كه 54 قبل از هجرت نوشته مقصودش 54 ناقصه است و چون تعيين شهر و ايّام نكرده 53 تامه و دو ماه و چند روز را 54 ناقصه حساب نموده .
و كلام مسعودى را كه در مروج الذهب گفته ، سابقا نقل كرديم كه ولادت را در هشتم ربيع الاوّل بعد از وقعه فيل به پنجاه روز و آمدن اصحاب فيل را در روز دوشنبه هفدهم محرّم از سنه هشتصد و هشتاد و دو اسكندرى تعيين كرده و ذكر كلام مسعودى در اين باب به مناسبت مورّخ بودن او است و ذكر كلام ساير مورّخين كه در نقل تواريخ همه تابع همديگر هستند ، ضرورتى ندارد . و جامع ترين اقوال، از آنِ كتاب الخميس تأليف شيخ حسين بن محمّد بن الحسن الدياربكرى است كه وفاتش در حدود سنه 966 نهصد و شصت و شش بوده و كتاب انسان العيون معروف به سيره حلبيّه ۴ است ، تأليف على بن برهان الدين حلبى شافعى المتوفّى سنه 1044 كه از دو سيره حلبيّه نبويّه ، يكى تأليف ابو الفتح اندلسى و ديگرى را شمس الدين سامى ، تأليف كرده و جامع تر از كتاب الخميس است . و علاّمه نورى نيز اقوال اهل سنّت را از اين كتاب نقل نموده .
صاحب خميس در ضمن ذكر قصّه ابرهه گويد مترجما :
روايت شده كه چون محرّم سال هشتصد و هشتاد و سه شد از تاريخ ذو القرنين و گذشته بود چهل و دو سال از سلطنت نوشيروان و پيغمبر صلى الله عليه و آله وسلمدر آن زمان در
1.مرآة العبر ، ج ۱ ، ص ۲۵۰ .
2.همان ، ج ۲ ، ص ۲۳ .
3.همان ، ج ۲، ص ۲۶۸ .
4.سيره حلبيّه ، ص ۸۶ ـ ۱۲۸ .