بدون تعرّض به سال ۱ و صاحب عدد قويّه بيستم شباط را نقل كرده بدون تعرّض به سال و سال 908 را نيز نقل نموده بدون تعرّض به ماه ! ۲
و حافظ ابرو بيستم نيسان از سنه 883 ضبط كرده و آن تقريبا مطابق است با سنه 52 قبل از هجرت. واللّه أعلم بحقائق الاُمور .
4 . تاريخ مسيحى
در سنه 54 مطابق است با 11 ماه از سنه 570 ناقصه قيصريّه و در سنه 53 با اوّل ماه مه از سنه 571 ناقصه .
و تفصيل اختلاف قيصرى و گريگوارى، خارج از وظيفه اين رساله است . و ابتدا تاريخ گريگوارى از سنه 1582 ناقصه مسيحيّه است كه در آن سال ده روز بر پنجم ماه نوامبر افزوده ، پنجم ماه را پانزدهم حساب كردند و در هر 128 سال تقريبا يك روز بر تفاوت دو تاريخ مى افزايد . چنانچه در اين اوقات به سيزده روز رسيده و قبل از سنه 1582 تاريخ قيصرى معمول است، چنانچه اوّل هجرت را با 16 ژوليه از سنه 622 ناقصه مسيحيّه مطابق دانند نه با 26 ماه مزبور .
و صاحب زيج طغيانى را در تطبيق هجرى و مسيحى كلامى است كه تعرّض بر آن را موقعى نيست .
و آنچه صاحب روضة الأحباب نقل كرده كه ميانه ولادت و حضرت عيسى 600 بوده، غلط بيّن است .
5 . بعضى از مورّخين، تعرّض بر تطبيق با تاريخ فرسى نيز نموده ، اسمى از ماه آن فقط برده اند، چنانچه گذشت . ولى چون فرسى موجود مؤخّر از هجرت است و قبل از آن كبيسه آن مختل و مبدأش نيز مجهول است ؛ زيرا كه فرس در جلوس هر پادشاهى تجديد تاريخ مى كرده اند ، لهذا تعرّضى بر آن نشد .
تذييل : بعداز فراغت از اصل مقصود كه اثبات جمعه هفدهم ربيع الاوّل بود ،
1.مناقب ابن شهرآشوب ، ج ۱ ، ص ۱۴۹ .
2.العدد القويه ، ص ۱۱۱ .