قبل آن در ذى حجّه گيريم و در اين صورت سال ولادت و سال حمل در سالى خواهد بود كه حج در جمادى الثانيه بوده و مطابق خواهد بود با حديث مروى از صدوق و مدت حمل نيز نه ماه خواهد بود .
اين است حاصل قول علاّمه مجلسى در ششم بحار و مفسّرين را در معنى نسى ء اقاويل مختلفه هست ؛ هر كه خواهد به تفسير كبير فخر رازى ۱ و ساير تفاسير رجوع نمايد . و اغلب همانا بى صبرى عرب از قتال در سه ماه متوالى را علّت قرار داده اند .
و ابو ريحان بيرونى ۲ در آثار الباقيه تفصيلى ديگر گفته و فخر رازى ۳ و بعض ديگر قريب به آن بيانى نموده اند .
ابو ريحان در آثار الباقيه گويد آنچه ترجمه اش مختصرا اين است ، از چاپ لپزيك :
عرب در ايّام جاهليّت تفاوت شمسى و قمرى را كه ده روز و بيست و يك ساعت و خمس ساعت به نظر جليل است، لاحق مى كرده اند به سال در ماهى هر وقت كه تمام مى شد از سال آنچه كه استيفا مى كرد ايّام شهر را، وليكن زيادى را دو روز و بيست ساعت مى گرفتند و مباشر آن جماعتى بودند از بنى كتانه كه آنها را قلامس ۴ مى گفته اند .
بعد از ذكر اسامى بعض آنها مى گويد :
و اين كيفيّت را گرفته بودند از يهود قبل از ظهور اسلام قريب به دويست سال . الاّ اين كه عرب، كبس مى كردند در هر بيست و چهار سال نه ماه . پس شهور آنها ثابت بود با ازمنه و به يك طريقه جارى مى شد كه پس و پيش نمى افتاد از اوقات خود ، تا اين كه رسول خدا صلى الله عليه و آله وسلم حجّة الوداع را به جا آورد و آيه «إِنَّمَا النَّسِىءُ زِيَادَةٌ فِى الْكُفْرِ»الآيه ، نازل شد و آن حضرت خطبه فرمود و گفت :
1.تفسير فخر رازى ، ج ۸ ، ص ۵۷ .
2.ابو ريحان محمّد بن احمد بيرونى خوارزمى ، از فضلاى مهندسين و محاسبين و منجّمين است و وفاتش در سنين چهارصد و سى و چند بوده . [مؤلّف رحمه الله] .
3.فخر رازى محمّد بن عمر است از اهل رى و از معتبرين علماى اهل سنّت و وفاتش در سنه ۶۰۶ هجريّه بوده . [مؤلّف رحمه الله] .
4.قلامس جمع قَلَمّس است به فتح قاف و لام و ميم مشدّد به معنى دريا . [مؤلّف رحمه الله] .
