قمرى ده روز است ۱ تقريبا و مجموع تفاوت در سه سال، يك ماه شود، نه در دو سال .
بعد خطبه حضرت پيغمبر صلى الله عليه و آله وسلم را در حجة الوداع و منسوخ شدن نسى ء را بيان كرده و گفته كه :
نوبت حج در حجة الوداع در ذى حجّه و سال قبل در ذى قعده بوده .
و ايضا تصريح كرده كه حج در دهم ماه ها بوده به متابعت اهل قديم .
و مولى عبد العلى فاضل بيرجندى و محمّد بن احمد خفرى در شرح تذكره هيئت تأليف خواجه نصير الدين طوسى موافق علاّمه شيرازى گفته اند ، با اندك تفاوتى در اجمال و تفصيل و هر دو تصريح كرده اند كه اين عمل در حوالى اعتدال خريفى و نوبت حج در سال قبل از حجة الوداع در ذى قعده بوده كه در حجة الوداع به ذى حجّه رسيده و خفرى ذكرى از كبيسه ديگر كه به ترتيب يهز يجحج مى شده نكرده .
مؤلّف حقير گويد : اين كه گفته اند كه حج در حوالى اعتدال خريفى بوده، موافق واقع نيست ؛ زيرا كه رجوع حج در حجة الوداع كه سال دهم هجرت بوده ، بر موضع اصلى خود متفق عليه كل است و موضع شمس در روز يكشنبه ۲ دهم هلالى و يازدهم وسطاى آن ماه موافق استخراج، 18 درجه و چهل و چند دقيقه حوت و تحويل شمس به حمل شب چهارشنبه بيستم هلالى و روز چهارشنبه اوّل حمل بوده و در اين امر ابدا اشتباهى نيست . وانگهى اوّل ميزان را موسم رسيدن امتعه عرب گرفتن نيز شايد مناسب بوده از باب قياس حال حجاز بر مواضع معتدله باشد .
و اگر حساب را بالا بريم، اوّل حمل را در سال 193 ناقصه قبل از هجرت در چهارم وسطاى ذى حجّه خواهيم يافت و شايد مقصود ابو ريحان كه اوّل كبيسه را در دويست سال تقريبا قبل از هجرت گرفته ، سال 193 و حوالى آن باشد و خلاصه اقوال
1.تفاوت، ده روز و ۲۱ ساعت و چند ثانيه است و در سه سال ۴۲ روز و ۱۵ ساعت شود . [مؤلّف رحمه الله] .
2.يكشنبه دهم يعنى غرّه جمعه بودن موافق استخراجات صحيحه است كه از زيجات متعدّده شده . [مؤلّف رحمه الله] .
