إيضاح الأنباء في تعيين مولد خاتم الأنبياء و مقتل سيّد الشهداء(ع) - صفحه 245

كرديم بدون زياده و نقصان، و عادت او جز اين نيست .
و كتاب عوالم بعينه كتاب بحار است الاّ اين كه در ترتيب و مجلّدات آن تغيير داده ؛ چنانچه مَهَره فن، تصريح كرده اند و مجلّداتى كه از آن به نظر رسيده كه يكى از آنها جلد مقتل است ، شاهد حال است و او را در باب روز عاشورا و سال شهادت رأيى نيز نيست و كار او مطلقا نقل است لا غير . ^۱
و امّا غرّه هلالىِ محرّم و بعض شهور كه از زيج استخراج شده به اين تفصيل است :
1 . غرّه رجب پنجاه و نه، روز دوشنبه است و هلال، واضح و بلند نمايد .
2 . غرّه شعبان همان سال سه شنبه و هلال معتدل نمايد .
3 . غرّه ذى حجّه سه شنبه .
4 . غرّه محرّم سال شصت چهارشنبه و هلال ممكن الرؤيه است ؛ زيرا كه بعد معدّل به افق كوفه يازده درجه و سى و نه دقيقه و بعد سوى يازده درجه و سى دقيقه است و عرض شمالى است . و در اين گونه بعد، هلال ممكن الرؤيه است، ولى ضعيف نمايد و بر اين تقدير عاشورا جمعه خواهد بود .
5 . غرّه رجب سال شصتم شنبه و ماه ناقص است .
6 . غرّه ماه شعبان يكشنبه است .
7 . غرّه ذى حجّه سنه شصت شنبه است .
8 . هلال محرّم سنه شصت و يك در شب يكشنبه ممكن الرؤيه است ؛ زيرا كه بعد معدّل 11 درجه و 12 دقيقه و بعد سوى 11 درجه و 54 دقيقه است و بعد معدّل با عمل انحراف 9 درجه و 56 دقيقه است و عرض شمالى است . و شاهزاده فاضل فرهاد ميرزا نيز در جام جم به اعتماد به استخراج ميرزا حسن منجّم يكشنبه را غرّه گرفته .