توضيحى درباره مبادى علم و حكمت

از آيات و رواياتى كه در اين فصل گذشت ، معلوم مى شود كه در انسان سه مبدأ براى معرفت وجود دارد كه آگاهيهاى او به آنها باز مى گردد :

1 . حسّ

حواسّ ظاهر روزنه هايى هستند كه شناختهاى آغازين از هستى مربوط به آنهاست . اگر هر يك از اين روزنه ها مسدود شود ، شناخت ويژه آن از انسان سلب مى گردد چنانكه گفته شده است : «من فقد حسّا فقد علما؛ هركس حسّى را از دست بدهد ، دانشى را از دست داده است» .

2 . عقل

عقل عبارت است از مركز شعور و ادراكى كه وظيفه آن تجزيه ، تركيب ، انتزاع ، تعميم و تعميق مفاهيمى است كه از طريق حواس به آن منتقل مى شود .

3 . قلب

كلمه قلب در چهار معنى به كار رفته است : 1 . تلمبه خون ^۱