خواهد دانست و آنچه را نديده خواهد ديد و نخستين چيزى كه بر آن بينايش مى كنم ، عيبهاى خود اوست تا با اشتغال به آنها از عيبهاى ديگران فارغ باشد و دقايق دانش را به او مى نمايانم تا شيطان به درونش راه نيابد . ^۱

ر . ك : ص 79 «روزه» / ص 96 «پرخورى» / ص 134 «ميانه روى در خوراك» .

4 / 11

دعا

۱۴۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خدايا ! حقايق را چنانكه هست به ما بنماى . ^۲

۱۴۱.امام زين العابدين عليه السلام :به من نورى ببخش كه در پرتوش ميان مردم گام بردارم و در تاريكيها بدان راه يابم و در شكّ و شبهه ها روشن شوم . ^۳

۱۴۲.امام زين العابدين عليه السلام ـ در دعاى استغفار ـ :مرا با عصمت تأييد فرما و زبانم را به حكمت بگشاى . ^۴

۱۴۳.امام صادق عليه السلام :خدايا! . . . در ديده ام نور و در دينم بينش بنه . ^۵

ر . ك : ص 195 «يارى جستن از خدا براى افزايش دانش» .

ورزد ، حلال خورد و روزش را روزه بدارد و شبش را به عبادت بايستد ، خداوند چشمه هاى حكمت را از دلش بر زبانش جارى كند . ^۱

بيان:

از تأمل در احاديثى كه نقش خوراك حلال را در قبول عبادات بيان مى كند ، و عبادت را با وجود حرام خوارى مانند بنا ساختن بر شن روان و سست مى داند ، آشكار مى شود كه اين مبدأ نقش كليدى در تأثير ديگر مبادى علم و حكمت دارد .

4 / 10

كم خورى

۱۳۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هرگاه آدمى خوراكش را كم كند ، درونش پر نور گردد . ^۲

۱۳۹.امام على عليه السلام :پيامبر در شب معراج از پروردگار سبحان پرسيد : . . . پروردگارا! دستآورد گرسنگى چيست؟ فرمود : حكمت و نگهدارى دل و نزديكى به من و اندوه هميشگى و سبكبارى در ميان مردم و گفتار راست و بى اعتنايى به كم و زياد زندگى . . . اى احمد ! هرگاه بنده شكمش گرسنه ماند و زبانش را حفظ كرد به وى حكمت مى آموزم . اگر كافر باشد ، حكمتش حجت و وبال بر او خواهد بود و اگر مؤمن باشد ، حكمتش مايه روشنى و برهان و شفا و رحمتش خواهد شد ، پس آنچه را ندانسته