ميتوانيم حالت خويشتنداري صبر را در ضمن تفسير آن درک کنيم. حضرت رسول( از جبرئيل ميپرسند: تفسير صبر چيست؟ جبرئيل ميفرمايد:
تَصْبِرُ في الضَّرَّاءِ کما تَصْبِرُ فِي السَّرَّاءِ و في الْفَاقَةِ کما تَصْبِرُ فِي الْغِنَى و فِي الْبَلاءِ کما تَصْبِرُ فِي الْعَافِيةِ فَلايشْکو حَالَهُ عِنْدَ الْمَخْلُوقِ بِما يصِيبُهُ مِنَ الْبلاءِ.
آن است که انسان در سختى، شکيبائى نمايد آن طور که در رفاه و شادمانى و نيکوئى است، و در نيازمندى، چنان که در بى نيازى است، و در بلا و بيمارى، آنگونه که در عافيت و تندرستى است. در همه اين حوال بردبارى را شيوه خود سازد، و از گرفتاريهايى که به او مى رسد، نزد مخلوق، شکايت ننمايد (معاني الاخبار: ش1361 ص260).
حالت بنده در رويارويي با مشکلات نبايد متفاوت با حال او در راحتي و آسايش باشد.
همانگونه که او در آسايش به سر ميبرد، هنگام بروز سختيها نيز، بايد نفس خود را از حالات ناپسند به دور نگاه دارد، و در کمال راحتي به سر برد. چون خداست که اين سختي را به او داده و همو آن را دفع ميکند. از اين حديث، به راحتي ميتوانيم حال خويشتنداري را در مورد صبر بفهميم. پس صبر، يک فضيلت اخلاقي است که هر انساني در سير تکامل خويش ناگزير بايد بدان تمسک جويد. خداوند تبارک و تعالي نيز در پي اين واکنش، نشانه‌هاي الطاف خويش را در موارد زير قرار داده است.

پيامدهاي صبر

بر اساس روايات، ميتوانيم سه پيامد را براي صبر لحاظ کنيم:
1. پوشانندگي: صبر، در وهله اول به عنوان يک روپوش براي بلاها محسوب ميشود، تا به مؤمن، فرصت کافي براي تصميمگيري جهت برخورد صحيح با اين بلاها را بدهد. در واقع صبر با اين عملکرد خود سختي بلا را به گونهاي پنهان ميکند که نارضايتي در قبال آن براي مؤمن پيش نميآيد. ^۱
2. دوركنندگي: صبر در اين جا به عنوان يک وسيله دفاعي محسوب ميشود که بلاها و مشکلات را از مؤمن دور نگاه ميدارد و همين امر، رضايت را براي او به وجود ميآورد. ^۲
3. آسان كنندگي: با اينکه صبر کردن واکنش سختي است، اما زيبايي‌اي دارد که در کمک رسانيش، نمود پيدا کرده است. ^۳ حقيقت فجايع، سخت بودن آن است، ‌انسان را بي تاب ميکند،