ياور، موجبات سختي و تنگناي بيشتر و عدم راحتي و آسايش را براي وي فراهم ميآورد. امام صادق عليه السلام ميفرمايند:
لا يطمئنّ في صلة الرّحم.بخيل، نبايد به صله رحم چشم بدوزد (ميزان الحکمه: ج۱ ص۴۴۴ ش۱۶۰۲).
در اين روايت، بايد بررسي شود که پيوند خويشاوندي، چه بارزه و خصوصيتي دارد که انسان بخيل با قطع نظر از آن، آسايش و آرامش خود را نيز از دست ميدهد.
امام علي عليه السلام ميفرمايند:
اي مردم! هيچکس، هر اندازه هم ثروتمند باشد، از خويشاوندان خود و حمايت عملي و زباني آنها از خويش، بينياز نيست. آنان، بزرگترين گروهي هستند که از انسان پشتيباني ميکنند، و پراکندگي و پريشاني او را از بين ميبرند، و در مصيبتها بيش از همه به او مهربان و دلسوزند. نام نيکي که خداوند در ميان مردم براي انسان پديد ميآورد، بهتر است از مال و ثروتي که وي براي ديگران باقي ميگذارد. هان! مبادا از خويشاوندان نيازمند خود روي برتابيد، و از دادن مالي به او؛ که اگر ندهيد، چيزي بر ثروت شما نمي‌افزايد، و اگر بدهيد، چيزي کم نميشود، دريغ کنيد. هر کس از خويشان خود دست کشد، يک دست از آنان باز گرفته، ولي دستهاي فراواني از خود کنار زده است، و آن کس که با قوم و خويشان خود نرمخو و مهربان باشد، دوستي و محبّت هميشگي آنان را به دست ميآورد (ميزان الحکمه: ج۴ ص۲۰۱۴ ش۷۰۳۹).
با دقت در اين روايت، ميتوان به مؤلفههايي رسيد که تک تک آنها، موجبات آسايش را براي آدمي فراهم ميآورند. برقراري رابطه با خويشاوندان، موجب حمايت عملي و زباني از انسان ميشود، و پراکندگي و پريشاني، به سبب آن، از ما دور ميشود، و در مصائب، بر ما مهربان و دلسوزند، و همه اينها سبب آرامش و آسايش ما در زندگي ميگردد. امّا انسان بخيل به سبب بخل، اين پيوند خويشاوندي را به هم ميزند، و از حمايت زباني و عملي قوم خود دريغ ميکند و از او روي برميتابد، در صورتي که او با اين کار، نه تنها مالي بر ثروتش افزوده نميشود، بلکه دستهاي فراواني از خود را کنار ميزند، در صورتي که تنها يک دست از اقوام و خويشان او باز گرفته ميشود، ولي دوستي و محبّت آنها را از دست ميدهد، و همين عامل، سبب کنارهگيري اقوام از او و محروم کردن او از حمايتها و پشتيبانيها در مصائب و مشکلاتش شده، و او را در زندگي دچار بحران ميسازد. مجبور ميشود در مواجهه با فراز و نشيبهاي زندگي، به تنهايي با آنها دست و پنجه نرم کند، و از حمايت آنها