روانشناسي رنگها در قرآن و حديث - صفحه 132

لَيسَ مِن بَيتِ نبيّ إلاّ و فيه حمام، لأنَّ سُفَهاءَ الجنّ يَعبَثون في الَبيتِ، فَإذا کانَ فيه حمام عبثوا بالحُمام و ترکوا النّاس. در خانه همه انبياء، کبوتر نگهداري ميشده است؛ زيرا سفيهان جنّ، همواره با کودکان خانه بازي ميکنند و آنان را به خود سرگرم ميکنند، و اگر کبوتر در آن خانه باشد، جنّيان، با کبوتران مشغول ميشوند و ديگران را رها ميکنند (سنن النبي: ص138-142).
حال اين سؤال پيش ميآيد که چرا کبوتران قرمز؟ شايد بشود اينگونه گفت که اگر کبوتران قرمز رنگ باشند، به دليل جاذبيّت و محرّک بودن اين رنگ، مؤثر واقع شوند و جلب توجّه بيشتري کنند.

رنگ کبود:

رنگ ازرق يا کبود، يکي ديگر از رنگهايي است که در قرآن کريم از آن ياد شده است. اين رنگ، منفورترينِ رنگها در نزد عرب محسوب ميشود؛ مخصوصاً اگر رنگِ چشم، کبود باشد؛ زيرا اعراب به دشمن خود ميگويند: أَزرَقُ العين يعني چشم کبود . در تفسير الميزانِ علاّمه طباطبايي، در ذيلِ آيه 102 سوره طه ، آمده است که:
يَومَ يُنفِخُ في الصّورِ وَ نَحشُرُ المُجرِمينَ يَومَئذٍ زُرقا ؛ روزي که در صور دميده ميشود و گناهکاران را در آن روز، با چشم کبود محشور ميکنيم.
مراد به أزرق، محشور شدن مجرمين و گناهکاران به صورت کور در قيامت است؛ زيرا وقتي چشم، بينائيش را از دست ميدهد، کبود ميشود (تفسير الميزان: ج14).
پس کبودي چشم، علامتي براي گناهکاران است. البته ممکن است از شدّت تشنگي نيز، چشم و يا بدن کبود شود، هم چنان که در کتاب لسان العرب، اين نکته ذکر شده است.
در بيانات ارزندهي امام صادق عليه السلام به مفضّل، به معناي مثبتي از اين رنگ اشاره شده است، و ايشان، اينگونه فرمودهاند:
فَکِّر في لونِ السَّماءِ و ما فيه الصّواب التدبير، فَإنَّ هذا اللون أَشَدُّ الألوانِ موافقَةً للبَصَرِ و تقوية حتّي إَنَّ مِن صفات الأطباء لِمَن أصابَهُ شيأٌ أضَرّ ببصره إدمان النَّر إلي الخُضرِة و ما قَرُبِ منها إلي السّواد و قَد وَصَفَ الحُذّاق منهم لِمَن کلّ بصره الإطلاع في إجّانة خضراء مملوّة ماءاً، فانظر کيف جَعَلَ الله جَلَّ و تعالي أديم السماءِ بهذا اللون الأخضر إلي لِيمسک الأبصار المنقلبة عليه فلا ينکأ فيها بطول مباشرتها له .... در رنگ آسمان خوب فکر کن؛ که موافقترين رنگهاست براي تقويت ديده و نور چشم، تا آنجا که أطباء ميگويند: اگر کسي ضعف بيناي داشته باشد، بايد مرتّب و پيوسته، در تغار

صفحه از 134