نگاهي به طبيعت در احاديث "الكافي" - صفحه 409

درخت هاى بزرگ و در غارها و نواحى كوهستانى زندگى مى كردند. به طبيعتْ وابسته بودند و به زيبايى و تنوّع محيط طبيعى خود ، احترام بسيار مى گذاشتند. ۱
گاتها ، كتاب آسمانى اَشو زرتشت (1، 3، 5) نيز به محيط زيست ، با مفهومى بسيار گسترده تر و در دو بُعد مادى و معنوى مى پردازد. در هات 31 ، بندهاى 7 و 8 آمده است:
جهان كه همه ابعاد محيط زيست را در بردارد، به وسيله اهورامزدا (يگانه هستى بخش بزرگ و دانا) ، استوار بر هنجارى به نام اشا (ارديبهشت) آفريده شده است. كسى كه نخستين بار چنين انديشيد كه بايد روزگار جهان ، با آسايش و آرامش همراه باشد، با نيك ترين انديشه و افزاينده ترين خرد ، جهان شادى بخش را آفريد و سرسبز گردانيد.
در هات 44 ، بندهاى چهار تا شش آمده است كه : اَشا ، هنجارى است كه همه اجزاى جهان را در بهترين وضعيت و حالتْ نگه مى دارد.
دانشمندان و انديشمندان ، به فراخور حال و تخصّص مى كوشند كه گوشه اى از اين هنجار را بياموزند. تمدّن و فنّاورى ، دستاورد هماهنگ شدن با اين هنجار است. هرگونه ناهنجارى ، سبب ويرانى و هر به هنجارى ، سبب پيشرفت و آبادانى مى شود. او زمين، آسمان، آب، گياهان و جهان بارورِ شادى آفرين را آفريد تا انديشمندان ، همواره به ياد وظايف خود باشند.
در آيين زردشت ، صحبت از ايزدانى مى شود كه هر كدام از اين ايزدان ، با يكى از پديده هاى طبيعت در ارتباط است ؛ ايزدانى همچون : تيشتر (خداى باران) ، وايو (خداى باد)، آناهيتا (ايزد بانوى آب) و... .
اين ايزدان براى مردم ، فوق العاده مورد احترام بودند. به عنوان مثال، «آناهيتا» به معناى پاك و دور از آلودگى ، در اعتقاد ايرانيان باستان ، الهه آب، فرشته نگهبان

1.«محيط زيست در بوداييسم»، چاكسون مارن كابيليسنگه، ترجمه : رضا رضايى، گزارش گفتگو ، ش۴.

صفحه از 434