جلوه مسائل زنان، در « الكافي » - صفحه 363

آنچه كه مى دانستند ، عمل مى كردند . اُمّ ايمن ، يكى از همان كسانى است كه به عنوان زنى راستگو ، به شهادت فرا خوانده مى شود ؛ امّا گويا در زمان امام صادق عليه السلام اين مسئله ، حل مى شود و زنان نيز همچون مردان ، همه چيز را مى دانند و ديگر ، ضعيفْ شناخته نمى شوند . اين مطلب ، نشان مى دهد كه در آن زمان نيز آموزش زنان ، دور از ذهن نبوده و به آن توجّه مى شده است .
در اين خصوص ، امام صادق عليه السلام مى فرمايد :
امروزه ديگر مستضعفى وجود ندارد . مردان ، به مردانْ ابلاغ كرده اند و زنان ، به زنان .۱

نتيجه گيرى

به نظر مى آيد كه كلينى ، در جمع آورى روايات ، نسبت به ديگران ، دقّت بيشترى از خود نشان داده است ، به طورى كه كمتر مطلبى دور از ذهن ، در كتاب خود جاى داده است . در كتاب الكافى ، حديثى كه خاصّ زنان ، يا مربوط به نوع رفتار با آنان باشد ، بسيار كم است و تمام احكام ، عمومى و مساوى اند . شايد اين كار ، به علّت وسواس وى در گزينش صحيح از سقيم بوده است .
بعضى از كتب حديث ، زنان را خوار و خفيف داشته اند و در اين خصوص ، به احاديث ضعيف مشكوك ، استناد نموده اند و زنان را به كلّى ، از حضور فعّال در اجتماع منع كرده اند . در جامعه كنونى نيز برخى گروه ها (مانند طالبان افغانستان) با بهره گيرى از اين نوع برداشت هاى غلط ـ كه بى شك ، دست استعمار در آن است ـ زنان را برده وار ، محبوس خود ساخته اند و نيمى از قواى اجتماع مسلمان را ـ كه قشر مهم آن نيز هست ـ از صحنه اجتماع ، خارج كرده اند . البته اين نوع تفكّر ، در برخى علماى بزرگ اسلامى هم ديده مى شود كه جاى بحث فراوان دارد .

1.همان ، ص ۴۵۳ .

صفحه از 366