حقيقت ايمان و كفر در «شرح اُصول الكافى» ، از منظر ملّا صالح مازندرانى

زهرا بهدانى

چكيده

شيخ كلينى در «كتاب الإيمان و الكفر» ـ كه از بخش هاى مهمّ كتاب الكافى به شمار مى رود ـ ، كوشيده است نگاهى جامع از انديشه هاى ائمّه عليهم السلام را در باره دو مفهوم «ايمان» و «كفر» ، عرضه كند . نويسنده اين نوشتار ، با استفاده از شرح ملّا صالح مازندرانى بر اصول الكافى و با محوريت انديشه هاى وى ، به جمع بندى و تحليل روايات الكافى در باره چيستى و حقيقت ايمان و كفر پرداخته و كوشيده است نگاهى مقايسه اى ميان رويكرد ملّا صالح و ديگر انديشه وران بزرگ شيعه و اهل سنّت داشته باشد .
وى ابتدا پيشينه تاريخى بحث ايمان و كفر را مرور كرده و از ديدگاه بعضى از فرقه هاى اسلامى ، چون : خوارج ، مرجئه ، معتزله و اشاعره ، ياد كرده است .
كليدواژه ها : ايمان و كفر ، تصديق قلبى ، اقرار زبانى ، حقيقت ايمان .

درآمد

ايمان و كفر ، دو موضوع بنيادين در گستره كلام و انديشه اسلامى به شمار مى آيند ؛ چنان كه آيات فراوانى در قرآن و روايات بسيارى از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و اهل بيت او عليهم السلام ، تبيين اين دو مفهوم مهم و بيان ابعاد و حد و مرزها و لوازم هر يك از آنها پرداخته اند . كتاب الكافى نيز ـ كه در حوزه انديشه شيعى ، از كهن ترين و مهم ترين جوامع حديثى