تأمّلي در احاديث تحريف‏ نماي « الكافي » - صفحه 164

مجلسى ، از مجموعه احاديث اين باب (نكت و نتف من التنزيل فى الولاية) ، تنها هشت حديث را صحيح ارزيابى كرده است . ۱ متن اين احاديث نيز با مسئله تحريف ، به معناى مورد نزاع بيگانه اند ؛ چون اين روايات (برخلاف روايات دسته دوم) ، در دو مقاله ديگرى كه در اين زمينه نگاشته شده ، به طور گسترده مورد بررسى سندى و دلالى قرار گرفته اند ، ۲ نيازى به بررسى مجدّد آنها نيست. بنا بر اين، در اين جا تنها به ذكر چند نكته كه درباره مبانى فهم و نقد اين روايات (و به طور كلى ، روايات موجود در اين زمينه) است ، اكتفا خواهيم كرد.

1 . قرآن ، معيار نقد انديشه ها و روايات

قرآن به طور مستقل ، عهده دار اثبات سلامتش از تحريف شده و با آياتى فراوان (پيش گفته) ، هر نوع انديشه يا حديثى كه در ظاهرْ سخن از تحريف دارد، به چالش خوانده است. اگر اين نوع احاديث ، از حجّيت سندى و دلالى برخوردار مى بودند ، در گام نخست خود قرآن ، مضامين آنها را امضا مى كرد؛ ليكن قرآن ، نه تنها آنها را امضا نكرده ، بلكه رويكرد قرآن ، بر عكس، به احاديثى است كه در تعارض با آنهاست و از نزاهت قرآن از تحريف حكايت دارند .
در سيره معصومان عليهم السلام نيز هر نوع انديشه اى كه بريده از قرآن باشد، مردود و از منشِ قرآنْ محورى آنان بيرون است ؛ از جمله سنّت معصومان عليهم السلام در اين زمينه ، در احاديث متواتر «عرض أخبار على كتاب اللّه » كه بر تواتر معنوى آنها تصريح شده ، ۳ نمايان است . ۴

1.مرآة العقول ، ج ۵، ص ۲ ـ ۱۶۰. ارقام اين روايات عبارت اند از: ۱۷، ۷۲، ۷۴، ۲۷۴، ۲۷۶، ۷۸، ۸۰ و ۸۳ .

2.ر .ك به : مقاله «صيانة القرآن بين الخفاء والجلاء» و مقاله «تحليل و بررسى احاديث الكافى كه ادّعاى تحريف قرآن دارد» .

3.فرائد الاُصول ، ص ۱۱۰ ـ ۱۱۱ .

4.الكافى ، ج ۱، ص ۶۹، ح ۱ ـ ۴؛ تفسير العيّاشى ، ج ۱، ص ۸۲ ـ ۸۴؛ مجد البيان ، ص ۴۸. براى توضيح ? بيشتر درباره مفاد اين احاديث ، ر . ك : تنسيم ، ج ۱، ص ۷۹ ـ ۸۶ .

صفحه از 192