2 . دشوارى ها در سرشت احاديث
احتمال جعل، راه يافتن انديشه هاى غاليان و اسرائيليات، تقطيع، نقل به معنا و سهو راوى و علل ديگر ، با سرشتِ احاديثْ پيوند خورده است ؛ ۱ از اين رو نمى توان بدون تأمّل ، در تمام جوانب صدور و مضامين روايات ، به آنها استناد كرد. افزون بر آن ، طبيعت احاديث درباره الفاظ قرآن ، با اهميت فوق العاده اش اقتضا مى كند كه آنها در عين اصالت سند، فراوان (در حد تواتر لفظى) و در دلالت شفاف و نصّ در مراد باشند وگرنه با خبر واحد، چگونگى قرائت الفاظ قرآن را نمى توان اثبات كرد ، ۲ چه رسد بخواهيم از تحريف در الفاظ قرآن سخن برانيم! چون در اين صورت ، دست ما از قرآن و سنّت، هر دو كوتاه مى شود ؛ قرآن از ميزان بودن ساقط مى گردد و ديگر معيارى براى صحّت و سقم روايات ـ كه حكايت گر سنّت هستند ـ نخواهد بود . هدايت قرآن نيز بر فرض تحريف، مخدوش مى شود و انسان را به مقصد نمى بَرد. بنا بر اين ، احاديث در اين زمينه يا تأويلى مناسب در محتوا دارد و يا حكايت از سهو و خطاى راوى و يا نقل به معناست.
شيخ جعفر كبير در اين زمينه مى گويد:
شگفتا از گروهى كه گمان مى برند احاديث كه از آنها قرن ها گذشته و زبان به زبان گشته و از اين كتاب به آن كتاب انتقال يافته، سالم [و بدون كم و كاست ]به دست ما رسيده ، ... ليكن نقصان قرآن در همه زمان ها پنهان مانده و تنها براى آنان هويدا گشته است! ۳
3 . ساختار قرآن و شيوه آموزه هاى وحى
عدم شناخت ساختار قرآن و شيوه بيان تعاليم آن، دشوارى هايى را در فهم
1.براى توضيح بيشتر ، ر . ك : تنسيم ، ج ۱، ص ۸۳ ـ ۸۶؛ أضواء على السنّة المحمّدية ، ص ۹۹ ـ ۱۱۸.
2.المسائل السروية ، ص ۷۸ .
3.كشف الغطاء ، ص ۹۲ .
