صيانت قرآن از تحريف در احاديث « الكافي » - صفحه 108

به دست ما رسيده و در واقع، از طريق قدما گزينش شده است .
شيخ طوسى در كتاب رجالش در مورد وى مى گويد : «محمّد بن اورمة ضعيف». ۱
هر چند مرحوم آية اللّه خوئى، با استناد به كلام ابن غضائرى كه در مورد وى گفته : «محمّد بن اورمة ابو جعفر القمى ، اتّهمه القميون بالغلو و حديثه نقى لافساد فيه ولم أر شيئا ينسب إليه تضطرب فى النفس إلّا اوراقا فى تفسير الباطن و ما يليق بحديثه وأظنّها موضوعة عليه» ، ۲ امّا خواسته، احاديث وى را تلقّى به قبول كند و عمل به آنها را بلا مانع بداند و تضعيف شيخ طوسى در كتاب رجالش را حمل بر آنچه از طعن به غلو، در ذهن شيخ طوسى بوده، نموده و طعن به غلو را از ناحيه برخى قمى ها جلوه داده است ۳ و چنانچه گفته شد، عقيده دارد كه در احاديث وى، خلط و غلو مشاهده نمى شود .
امّا تعابيرى كه از نجاشى و شيخ صدوق، به نقل از شيخ طوسى و استادِ صدوق يعنى ابن وليد و نيز خود شيخ طوسى نقل شد، گوياى آن است كه احاديث وى دو دسته بود و از سوى اين بزرگواران، گزينش مى شد و در نتيجه، اكثر آنچه از احاديث وى به ما رسيده، آن دسته از احاديث است كه خالى از غلو و خلط بوده است .
پس اگر در احاديث موجود وى كه امروزه در دست ماست، باز هم حديثى يافت شود كه معناى قابل قبول و مطابق با معارف دين را نداشته باشد و از طرف روايات ديگر، مورد تأييد قرار نگيرد و به اصطلاح «تَفرَّدَ به» باشد، نمى توان به راحتى، آن را تلقّى به قبول كرد و پذيرفت، خصوصا اگر در زمينه يك مسئله مهمّ كلامى و اعتقادى باشد .
3 . على بن عبد اللّه
وى فردى است از ديدگاه رجالى، مجهول ؛ يعنى در كتب رجالى، در مورد وى

1.رجال الطوسى، ص ۴۴۸، ش ۶۳۶۲ .

2.معجم رجال الحديث، ج ۱۵، ص ۱۱۸ .

3.ر.ك : همان ص ۱۱۶ ـ ۱۱۸ .

صفحه از 156