از مقدمه الكافى مى توان چنين استفاده كرد كه كلينى احاديثى را در الكافى نقل كرده كه از نظر خود ايشان ، استناد آنها به ائمه عليهم السلام صحيح است . ۱ لذا با توجّه به دقّت نظر و نيز عدالت و تقواى كلينى ، مى توان به احاديث الكافى اعتماد كرد .
نكته ديگر در بحث احاديث الكافى ، حجّيّت اخبار آحاد است . آية اللّه صافى گلپايگانى در مورد ملاك مقبول بودن خبر واحد مى نويسد :
در باب حجّيت خبر واحد ، بالاخره در علم اصول اطمينان به صدور ، ميزان اعتبار شناخته شده و روش عرف و عقلا نيز بر همين نحو قرار دارد . ۲
نتيجه اين كه با توجّه به دقّت نظر كلينى و يقين ايشان در نسبت دادن احاديث به معصومان عليهم السلام ، مى توان به صدور احاديث موجود در الكافى از ناحيه امامان عليهم السلام اطمينان كرد و براى اعتبار اين احاديث نيز اطمينان از صدور ، كافى است .
از آن جا كه مقاله حاضر ، عهده دار مباحث رجالى نيست و صرفا در صدد بررسى آفاق علم امام با توجه به روايات كتاب الحجة الكافى است ، لذا بر اساس مبناى موثوق الصدور كه مورد قبول بسيارى از علماى بزرگ شيعه است ، به بررسى احاديث مربوط به علم امام در يكى از كتب اربعه پرداخته است . بر اساس بررسى انجام شده ، از مجموع 130 باب و 1015 حديث موجود در كتاب الحجة الكافى ، 93 باب و 364 حديث (و بيش از 391 مورد) به نحوى بيانگر علم الهى امامان عليهم السلام است .
در 311 مورد ، علم الهى امامان عليهم السلام به صورت روشن و مستقيم ، مطرح گرشته است . در 48 مورد ، به علم الهى امامان عليهم السلام اشاره شده است .
در ده مورد ، حجيت امام عليهم السلام مطرح شده است . ۳
چهار مورد ، گوياى عصمت امام عليه السلام است . ۴ در چهارده مورد ، امامان عليهم السلام ، واجب الاطاعة معرفى
1.ر. ك : اُصول الكافى ، مقدمه مؤلف .
2.فروغ ولايت در دعاى ندبه ، ص ۲۷ .
3.درباره رابطه حجيّت و علم ، ر. ك : الكافى ، ج ۱ ، ص ۱۶۸ ـ ۱۶۹ و ۲۰۰ .
4.درباره رابطه عصمت و علم ، ر. ك : نهج البلاغه ، خطبه ۲۰۰ ، معانى الأخبار ، ص ۱۳۲ ؛ الكافى ، ج ۱ ، ? ص ۲۰۲ .
