شده اند . ۱ و بالاخره در چهار مورد نيز عدالت ، ۲ هدايت ، ۳ خلافت ۴ و حفظ دين ۵ توسط امامان عليهم السلام مطرح شده است .
در ادامه ضمن دسته بندى روايات ، بررسى منابع و سعه علم امام را در كتاب الحجة الكافى پى مى گيريم .
يكم . سرچشمه هاى غيبى علم امام
الف . امام ، حامل علوم قرآن
خداى تعالى مى فرمايد :
«وَ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَـبَ تِبْيَـنًا لِّكُلِّ شَىْ ءٍ وَ هُدًى وَ رَحْمَةً وَ بُشْرَى لِلْمُسْلِمِينَ» ؛ ۶
و ما قرآن را بر تو نازل كرديم كه بيانگر همه چيز است و براى مسلمانان ، هدايت و رحمت و بشارت است .
خداوند ، در آيه فوق تصريح مى فرمايد كه در قرآن ، بيان همه چيز آمده است . امّا بر اساس حديث امام باقر عليه السلام ، هيچ كس نمى تواند ادعا كند كه همه علوم قرآن ، اعم از ظاهر و باطن ، نزد اوست الّا اوصيا عليهم السلام . ۷
همچنين در حديث منصور بن حازم از امام صادق عليه السلام ، تصريح شده كه حجّيت قرآن يا استفاده از آن ، نياز به كسى دارد كه حامل علوم قرآن باشد . به همين جهت
1.درباره رابطه وجوب طاعت و علم ، ر. ك : الكافى ، ج ۱ ، ص ۲۶۱ و ۲۶۲ .
2.معناى عدل ، وضع الشى ء فى موضعه است . لذا امام ، براى برقرارى عدل ، بايد به حقايق اشياء ، عالم باشد تا آنها را در جاى مناسب خود به كار گيرد .
3.براى هدايت به حق ، بايد نسبت به حقيقت عالم بود .
4.خلافت خدا همان مقام وجوب طاعت است . براى روشن شدن رابطه وجوب طاعت و علم ر. ك : الكافى ، ج ۱ ، ص ۲۶۱ و ۲۶۲ .
5.براى حفظ دين ، بايد بن دين عالم بود .
6.سوره نحل ، آيه ۸۹ .
7.الكافى ، ج ۱ ، ص ۲۲۸ .
